متن کامل خطبه نماز جمعه ۱۴۰۲/۱۲/۱۱
استان البرز، شهرستان کرج
توسط آیت الله حسینی همدانی
بِسمِ الله الرَّحمَنِ الرِّحیمِ
اَلحَمدُالله رَبِّ العالَمینَ وَالصَّلاهُ وَالسَّلامُ عَلی سَیِّدِ الاَنبیاء وَ المُرسَلینَ
اَلعَبدِ المُوَیَّد وَالرَّسولِ المُسَدَّد اَباالقاسِمِ المُصطَفی مُحَمَّد
وَ عَلی آلِه الطَّیِبینَ الطّاهِرینَ المَعصُومِینَ سِیَّما بَقِیَّهِ اللهِ الاَعظَم فِی الاَرَضِینَ
وَاللَعنَهُ الدّائِمَه عَلی اَعدائِهِم اَجمَعینَ مِنَ الآنِ اِلَی قیامِ یَومِ الدّین
عبادالرحمن اوصیکم و نفسی بتقوی الله. اهل تقوا کینه‌توزی ندارند. هفته گذشته روایتی را از رسول خدا درباره شب معراج و مطالبی که بر درهای بهشت و جهنم نوشته شده بود برای شما خواندم. بر در اول نوشته بود زینت زندگی خوب در دنیا چهار صفت است. قناعت و ترک کینه و ترک حسادت و هم‌نشینی با نیکان. راجع به قناعت و کمی هم راجع به ترک کینه عرض کردم.
امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمودند: «کینه‌توزی پست‌ترین عیب‌هاست». کینه باعث می‌شود، محبت‌ها و دوستی‌ها متزلزل شود و روابط اجتماعی سست شده از بین برود. در جامعه‌ای که کینه بیاید، تنش و تباهی زیاد می‌شود و سلامت آن به خطر می‌افتد و طمع دشمن به آن بیشتر می‌شود.
امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمود: «کینه‌توزی آتشی است که جز با پیروز شدن خاموش نمی‌شود». «ریشه فتنه‌ها و آشوب‌ها، کینه‌توزی است. شخص کینه‌توز، دائماً در رنج و عذاب است و آسودگی خیال ندارد». به‌هرتقدیر مومن کینه کسی را به دل نمی‌گیرد و شادابی زندگی دنیا را با کینه‌توزی خراب نمی‌کند. اگر کینه کسی به دل باشد دعا به اجابت نمی‌رسد.
مطلب سوم ترک حسادت است؛ یعنی انسان نتواند نعمتی را در دیگری ببیند و خواهان از بین رفتن و محروم شدن شخص از آن نعمت باشد. شاید خودش هم خواهان آن نعمت نباشد اما نمی‌تواند در دیگری ببیند. این هم صفت بسیار بدی است. خدا کند کسی مبتلا به این بلیه نشود که سلامت جسمانی خودش را هم از دست می‌دهد. امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمودند: «حسد بدترین بیماری است؛ و سر همه رذیله‌ها قرار دارد. حسود پرحسرت است و گناهانش مضاعف است و ایمان را از بین می‌برد».
امام صادق علیه‌السلام فرمودند: «لقمان به فرزندش گفت: حسود سه نشانه دارد، پشت سر غیبت می‌کند و در حضور تملق می‌گوید و از گرفتاری دیگران شاد می‌شود». قرآن کریم یکی از عوامل روانی که می‌تواند باعث قتل شود را حسادت می‌داند. اولین قتلی که روی زمین واقع شد کشتن هابیل توسط قابیل بود و ریشه‌اش شعله‌های آتش حسادت بود.
معمولاً اگر انسان ببیند به نعمتی نیاز دارد که در اختیار شخص دیگری است حسادتش برانگیخته می‌شود. مثلاً دیدید وقتی بچه‌ای، بچه‌ای دیگر را در بغل مادر خودش می‌بیند به او حسادت می‌کند و هر طور شده آن بچه را از مادر خودش جدا می‌کند. چون می‌بیند باوجود آن کودک، او از توجه مادرش محروم شده است.
حسد در طول تاریخ ریشه مشکلات اجتماعی، اختلافات و دشمنی‌ها در بین افراد و اقوام و جوامع مختلف بوده است. خلاصه صفت زشتی است که زندگی فردی و اجتماعی را تباه می‌کند، همین مقدار برای این بحث بس است.
و چهارمین کلمه هم هم‌نشینی با نیکان بود. توجه دارید که انسان در زندگی نیازهای دینی و دنیایی دارد که با کمک دیگران برطرف می‌شود و با معاشرت و انس با دیگران به اهداف مادی و معنوی خودش می‌رسد. پس مجالست لازم است اما باید دنبال هم‌نشینی بود که علم و تقوا و اخلاق و کمالات انسان را بالا ببرد نه اینکه موجب تضییع اوقات شود.
دوست می‌تواند انسان را سعادتمند کند یا او را به شقاوت نزدیک کند. رسول خدا فرمود: «انسان بر دین دوستش است، پس هرکدام از شما بنگرد با چه کسی دوست می‌شود». لذا مجالست و هم‌نشینی با علماء سفارش شده است. لقمان به فرزندش گفت: «فرزندم با علماء هم‌نشین شو و در برابرشان زانوی تواضع بر زمین بزن، همانا قلب‌ها با حکمت زنده می‌شوند؛ چنانکه زمین مرده با قطرات باران زنده می‌گردد».
همه شما این روایت نورانی از قول رسول خدا را شنیده‌اید اما از باب تذکر تکرار می‌کنم، از حضرت پرسیدند: «بهترین هم‌نشینان کدم‌اند؟ فرمودند: کسی که دیدارش شما را به یاد خدا بیندازد. گفتارش بر علم شما بیفزاید؛ و عمل او شما را به یاد آخرت بیندازد».
بنابراین صفتی که زینت دنیاست و زندگی را گوارا می‌کند این است که انسان هم‌نشینان پاک و صالح و نیکوکار برای خود انتخاب کند. اگر هم‌نشین انسان شخص گنه‌کار و غیبت کننده بددهان و نمام و دروغ‌گو باشد وضعیت روحی و رفتاری انسان معلوم می‌شود که به کجا خواهد رسید.
انسان مومن که به دستورات خدا و رسولش عمل می‌کند، پاداشی که می‌گیرد هم‌نشینی با پیامبران و صدیقان و شهیدان و صالحان است؛ و در روایت دارد با عاقل هم‌نشینی کنید که موجب امنیت است؛ و فرمودند هم‌نشینی با نیکان سبب کسب خیر می‌شود، همانند باد که وقتی بر بوی خوش می‌گذرد، خوشبو می‌شود.
و اما آنچه بر در دوم بهشت نوشته شده است این است: لا اله الّا اللّه محمد رسول اللّه على ولى اللّه، هر چیزى زینتی دارد و زینت شادى در آخرت چهار چیز است: دست نوازش بر سر یتیم کشیدن و ملاطفت با افراد بى‌کس و تلاش براى انجام کارهاى مسلمانان و رسیدگى به فقرا و مساکین.
اولین کار یتیم‌نوازی است. مسئله مهمی است که آثار فراوانی دارد. رسول خدا انگشت اشاره و میانی خود را نشان دادند و فرمودند من و سرپرست یتیم (در صورتی که از خداوند عزوجل پروا کند) در بهشت مانند این دو انگشت در کنار هم هستیم؛ و فرمودند: در بهشت سرایی است که به آن دار الفرح، (شادی سرا) گفته می‌شود و تنها کسی وارد آن می‌شود که ایتام مومنان را شاد می‌کند. ادامه بحث در نوبت بعد با قید حیات ان‌شاءالله.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
وَالْعَصْرِ ﴿۱﴾ إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِی خُسْرٍ ﴿۲﴾ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ ﴿۳﴾
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
اَلحَمدُالله رَبِّ العالَمینَ اَلصَّلاهُ وَالسَّلامُ عَلی سَیِّدِ الاَنبیاء وَ المُرسَلینَ اَبَالقاسِمِ مُحَمَّد
وَ صَلِّ عَلَی اَمیرِالمُؤمِنینَ عَلیِ بنِ اَبی طالِب وَ عَلَی فاطِمَهَ الزَّهرا سَیِّدَهِ نِساءِ العالَمینَ
وَ عَلَی الحَسَنِ وَ الحُسَینِ سَیِّدَی شَبابِ اَهلِ الجَنَّه وَ عَلَی عَلیِ بنِ الحُسَینِ وَ مُحَمَّدِ بنِ عَلی
وَ جَعفَرِ بنِ مُحَمَّد وَ موسَی بنِ جَعفَرِ وَ عَلیِ بنِ موسی وَ مَحَمَّدِ بنِ عَلی وَ عَلی بنِ مُحَمَّد
وَالحَسَنِ بنِ عَلی وَ الخَلَفِ القائِم الحُجَّه حَجَجِکَ عَلی عِبادِک وَ اُمَنائِکَ فِی بِلادِکَ
خودم و همه‌ی شما نمازگزاران محترم را به رعایت و تقویت و تسدید تقوای الهی دعوت می‌کنم. متقین به موقع اعمال عبادی خود را انجام می‌دهند. چه زیبا امیرالمؤمنین علیه‌السلام در حکمت ۲۷۱ از حکم نهج‌البلاغه فرمودند: «اِذَا اَضَرَّتِ النَّوَافِلُ بِالْفَرَائِضِ فَارْفُضُوهَا». هرگاه مستحبات به واجبات لطمه بزنند، آن‌ها را ترک کنید. قبلاً هم عرض کردیم که نباید عبادات مستحب با همه ثواب و ارزشی که دارند باعث شوند، واجبات کم رنگ و بی اثر شوند که در این صورت ترک مستحب لازم است.
در بیان دیگری حضرت فرمودند: در هیچ فریضه‌ای نباید کوتاهی شود همانطور که در هیچ نافله‌ای نباید سخت‌گیری کرد. اعمال مستحب نباید نقش مقرب بودن خود را از دست بدهند.
حضرت در بیانی فرمودند: اگر مستحبات باعث لطمه خوردن به واجبات شوند مایه نزدیکی به خدا نگردند. خدای تعالی همه ما را از متقین قرار داده توفیق انجام مستحبات را از روی شوق نصیب گرداند.
ان‌شاءالله همگی با عزم و همت و با قصد قربت در پای صندوق‌های رای حاضر شدید و بقیه دوستانی هم که تا الان شرکت نکردند تا وقت باقی است فعالانه شرکت کنند. من از صبح رفتم تعدادی از مراکز و صندوق‌ها را سر زدم؛ الحمدلله شور و هیجان خوبی حاکم بود. افراد می‌آمدند دسته دسته رای میدادند.
دیگران را هم تشویق کنید تا برگ درخشان دیگری برای مردم ایران در حفاظت از انقلابشان و دفاع در برابر توطئه‌های دشمنان و موفقیت در این آزمون ملی ثبت شود. امروز روز غیظ کفار و عمل صالح برای مومنین است و خداوند برای هر قدمی که در این مسیر تا امروز برداشته شد به اضعاف مضاعف پاداش دهد. به فضل خدای تعالی حرکت مردم در این نوبت چشمگیر خواهد بود؛ و باز یک نورانیت و درخشش و قوت و عزتی برای ایران ثبت خواهد شد ان‌شاءالله.
۱۴ اسفند روز احسان و نیکوکاری و روز ترویج فرهنگ قرض‌الحسنه و روز تاسیس کمیته امداد حضرت امام ره است. کمیته حضرت امام انواع احسان و نیکوکاری را دارد، قرض‌الحسنه هم خودش یکی از مصادیق نیکوکاری است. در اهمیت قرض دادن به دیگران و آثار دنیایی و آخرتی که دارد روایات فراوانی داریم. رسول خدا فرمودند: «کسى که به برادر مسلمان خود قرض دهد، در برابر هر درهمى که قرض داده هم وزن کوه احد و کوه رضوان و کوه سینا، حسنات خواهد داشت؛ و اگر براى وصول آن مدارا کند، از پل صراط همچون برق جهنده بدون حساب و عذاب خواهد گذشت».
برای تشویق بیشتر به قرض دادن رسول خدا فرمود: «هر مسلمانى مالى را یکبار قرض دهد، مثل این است که همان مال را دو بار صدقه داده است». در قرض دادن یکی از دستوراتی که تاکید شده مهلت دادن به قرض گیرنده است. رسول خدا فرمود: «کسى که مایل است در قیامت زیر سایه خدا باشد، پس به بدهکار تنگدست، مهلت دهد یا اینکه به نفع او از حقش بگذرد».
در کنار قرض‌الحسنه، بانکداری اسلامی مطرح است؛ یعنی داد و ستد پول بدون ربا، بدون بوجود آمدن تبعیض طبقاتی، پول بصورت گنج در جایی ذخیره نشود و کسی مورد ظلم اقتصادی قرار نگیرد. اینها مسائل مهمی است که متاسفانه کمتر به آن توجه می‌شود.
یکی از دغدغه‌های مهم رهبر معظم انقلاب اصلاح روش بانک‌هاست؛ و دائماً به دولت‌ها توصیه فرمودند تا بانک اسلامی بدون ربا را به‌طور کامل اجرائی کنند؛ و در جلسات سخنرانی عمومی علاوه بر تذکر خصوصی به مسئولان، مطلب را تکرار کرده‌اند که به مطالبه عمومی و گفتمان تبدیل شود.
به مسئولان فرمودند: «… برادرانی که در دستگاه بانکی کشور مشغول کار و خدمت هستند، تکلیفشان را بر اساس تفکر اسلامی و دینی دنبال کنند و انجام بدهند»؛ یعنی دنبال بانکداری بدون ربا باشند. قوانین را اجرا کنند.
گاهی بانکداری بدون ربا هست اما دور میزنند. اگر قانون بانکداری بدون ربا بدون دور زدن قانون در مواردی انجام شود قطعاً در شکوفایی اقتصاد و حل بخش زیادی از معضلات اقتصادی کمک خواهد بود. ان‌شاءالله این دولت بتواند مساله بانکداری اسلامی بدون ربا را حاکم کند. کارمزد و جریمه دیرکرد و جریمه دیرکرد، دیرکرد و امثال ذالک را حل کند که قسمت زیادی از آن شرعی هم نیست.
خوب است به بهانه ۱۵ اسفند، روز درختکاری و اهمیتی که دارد به بعض روایات در این باب اشاره کنم. البته همه ما به نکته توجه داریم گذشته از آن‌که شرع مقدس می‌گوید، یکی از وظائف اجتماعی ما حفظ منابع طبیعی، محیط‌زیست، غنی‌سازی پوشش گیاهی، مصرف بهینه آب، مواظبت از خاک و امثال ذالک است. تا جایی که گاهی لازم است در بعض مناطق کشور به‌صورت جهادی در کاشت درخت اقدام شود؛ بخصوص درختان میوه‌دار و مثمر.
رسول خدا فرمودند خود این کاشت نوعی صدقه است. یک توجه بدهم که فقط کاشت مد نظر نیست بلکه حفظ و نگهداری هم اهمیت دارد. آنقدر حفظ درخت و فضای سبز اهمیت دارد که رسول خدا در هنگام جنگ‌ها به لشگر دستور میدادند وقتی در منطقه‌ای پیروز شدید هیچ درختی را قطع نکنید. درخت مخلوق خدا و یکی از موجوداتی است که به فرموده قرآن مشغول تحمید و تسبیح الهی است. امام صادق علیه‌السلام فرمودند: «درختان میوه‌دار را قطع نکنید مبادا که عذاب خدا بر سر شما نازل گردد». اینها تعارف نیست؛ واقعیات است.
و از آنجائی که نگهداری درختان زحمت دارد و صبر و استقامت می‌خواهد رسول خدا فرمودند: «هرکس درختی بکارد و بر حفظ و نگهداری آن صبر و استقامت پیشه سازد و بر مواظبت و مراقبت از آن قیام کند تا آن‌که به ثمر و نتیجه برسد، پروردگار به مقداری که درخت به دیگران بهره می‌رساند و به تعداد کسانی که از ثمرات آن درخت استفاده می‌کنند، ثواب صدقه و انفاق را به آن فرد ارزانی می‌کند». چه کار پرسودی است!
جالب است بدانید طبق بعض نقل‌ها امیرالمؤمنین علیه‌السلام در طول ۲۵ سال خانه‌نشینی ۶۰ هزار درخت خرما کاشتند؛ غیر از حفر چاه و قنات. شیعیان امیرالمؤمنین نباید در برپائی و حفظ فضای سبز کوتاهی داشته باشند. قطع بی مورد درختان و برای سود جوئی بیشتر، آتش گرفتن جنگل‌ها به خاطر سهل‌انگاری، از موارد کوتاهی است. کسی که درختی قطع می‌کند به حق همه انسان‌های جامعه تعدی کرده است. همه موظف هستند از درختان حفاظت کنند اختصاص به ارگان خاصی ندارد.
کاشت درخت عمل صالح و مفید برای آخرت، نماد آبادانی و مظهر زندگی و لطافت و طراوت و آرامش‌بخش روح و آسایش انسان است. هوا را تلطیف می‌کند، خاک و آب را حفظ می‌کند، مواد غذائی موردنیاز انسان را تا حدی تامین می‌کند. با جذب برخی گازهای سمی، سلامتی را برای جامعه بخصوص جامعه شهری به همراه دارد. آیات متعددی راجع به درخت و شجر در قرآن کریم مطرح شده و انسان را دعوت به تعقل کرده است که وارد آن بحث نمی‌شوم.
اما در این روزگاری که زندگی می‌کنیم به درختان زیادتری برای حفظ سلامت خود و محیط احتیاج داریم. لذا روز درختکاری و روزهای بعدازآن بهترین فرصت برای خدمت به محیطی است که در آن زندگی می‌کنیم. امام صادق علیه‌السلام: «در میان شغلها، شغلی محبوب‌تر از شغل کشاورزی نزد خدا نیست و هیچ پیامبری را نفرستاد مگر اینکه آن‌ها کشاورز و درختکار بودند مگر حضرت ادریس که خیاط بود».
جنایات صهیونیست‌های کودک کش تمامی ندارد و هر روز صحنه دیگری از خباثت و پلیدی خود را به نمایش می‌گذارند. حمله به کسانی که برای گرفتن کمک آمده بودند جنایت هولناکی بود که ورق‌های کتاب سازمان‌های حقوق بشری را سیاه‌تر می‌کند.
حضرت آقا اشاره فرمودند که یک افسر نیروی هوائی ارتش آمریکا در اعتراض به جنایاتی که توسط صهیونیست‌های پلید و همکاری آمریکا در غزه انجام می‌گیرد خود را در مقابل سفارت اسرائیل در واشنگتن آتش زد؛ و در همان حال فریاد می‌زد فلسطین را آزاد کنید من در نسل‌کشی علیه مردم فلسطین شرکت نمی‌کنم.
این حرکت پیام‌های متعددی برای دنیا و آمریکا و همه وجدان‌های بیدار دارد. ظلم ماندنی نیست و روسیاهی و ذلت برای کسانی است که صدای مظلوم را شنیدند و اقدامی نکردند ولو به اندازه صدا و فریادی که جمعه‌ها از مصلای کرج بر علیه استکبار و غاصبان بخصوص اسرائیل بلند می‌شود.
به نظرم رسید با توجه به ایامی که در آن قرار داریم و موارد مشابهی که مکرر برای ما پیش می‌آید کمی راجع به یکی از شیوه‌های مهم جنگ روانی یعنی «شایعه» صحبت کنم. بخصوص در این زمان که فضای مجازی فرصت فراوانی را برای شایعه‌سازی و نشر پرسرعت آن فراهم کرده است و مدتی بعد هم هوش مصنوعی به کمک خواهد آمد. فرستنده و مخاطب همدیگر را نمی‌بینند. پدیده‌اى که براساس شنیده‌ها و زمینه‌هاى قبلى در افکار عمومى شکل مى‌گیرد؛ و مثل میکروب‌های قوی به افرادی که آگاهی کمتر و بصیرت و اراده ضعیفی دارند حمله می‌کنند و این افراد با شنیدن اولین شایعه باور می‌کنند و به تدریج در مقابل آن بی‌اراده می‌شوند و بعد از مدتی تسلیم می‌شوند.
شایعه از شَیَعَ گرفته شده به معناى رواج یافتن و منتشر شدن، انتشار و بیان خبر. شیوع هم همین است و در اصطلاح به خبرى که فاش شود ولى صحت و نادرستى آن معلوم نباشد شایعه میگویند. قرآن کریم از گروهی بنام مُرجِفون نام می‌برد که کارشان ارْجاف یعنی دروغ و شایعه‌پراکنی بوده است. کلمه رَجْف، یعنی لرزیدن. آنان اخباری را نشر میدادند که مردم را نگران و دل‌های آنان را لرزان می‌کرد.
قرآن کریم، کسانی که در دلشان مرض هست و شایعه‌سازان و منافقین را در یک ردیف قرار داده است و در سوره مبارکه احزاب آیات ۶۰ و ۶۱ فرموده: «مَلْعُونِینَ اَینَمَا ثُقِفُوا اُخِذُوا وَ قُتِّلُوا تَقْتِیلاً». این چند گروه مورد لعن خدا هستند و هر جا که یافت شوند باید دستگیر شوند و به‌سختی به قتل برسند. معلوم می‌شود شایعه سازان بسیار گروه خطرناکی هستند.
لذا برای کُند کردن کار و جلوگیری از بروز و توسعه شایعه به مردم تذکر می‌دهد که چشم و گوش و دل مسئول هستند و مورد سوال قرار می‌گیرند پس تا به چیزی علم و یقین ندارید اقدام نداشته باشید. سوره اسراء آیه ۳۶ که فرمود: «وَ لا تَقْفُ ما لَیسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ انَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ اولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْئُولا». بعد به تاریخ که مراجعه کنید فراوان مصداق دارد. از صدر اسلام تا امروز.
استکبار جهانی و دشمنان بعد از یاس از اقدامات فیزیکی و ترورها، با توسل به امکانات تبلیغى و فرهنگى که در اختیار دارند از سلاح خطرناک «شایعه» به عنوان حربه روانى سیاسى برای اهداف خود بهره‌بردارى مى‌کنند. شایعه‌پراکنان با مظلوم‌نمایى، اخبار دروغ خود را حق جلوه می‌دهند و نشر می‌کنند و آرام‌آرام افراد را بى‌تفاوت و بى‌هویت بار مى‌آورند و در جامعه جو بی‌اعتمادی را توسعه می‌دهند و انسجام ملی را خدشه‌دار می‌کنند. مثلاً برای تضعیف جبهه حق و زدن یاران اطراف امام رضوان الله علیه مرحوم آیت الله شهید بهشتى مظلومانه هدف تیر شایعه سازان قرار گرفت.
موارد شایعه و آثار تخریبی که در این سالها با آن مواجه بودیم زیاد است و فرصت ما کم که بخواهم به یاد شما بیاورم. چه شایعه‌های نظامی و اقتصادی برای از بین بردن امنیت نظامی و اقتصادی درست کردند. می‌دانید که شایعه معمولا در بین گروه‌هایی شکل می‌گیرد که هم فکر و هم‌سنخ و هم احساس هستند و باهم منافع مشترکی دارند، از مثل اعضای یک شرکت بگیرید تا اهالی یک شهر و کشور.
هر جا که موضوع مهم نگران‌کننده‌ای باشد و اطلاعات درباره‌اش کم باشد، شایعه حاضر می‌شود. مثلاً در جنگ به خاطر نگرانی‌های فراوانی که دارد شایعه به سرعت نشر پیدا می‌کند. در موضوعات اجتماعی مثل تورم، مسکن، بیکاری و نارضایتی و… هم شایعه زود منتشر می‌شود.
مردم به امید احتیاج دارند که مثلاً جنگ تمام شود، اقتصاد درست شود؛ اگر واقعیت به مردم گفته نشود، هر خبری ولو غیر واقعی را که بشنوند با توجه به روحیاتی که دارند باور می‌کنند و مضطرب یا امیدوار می‌شوند؛ و اقدام به نشر می‌کنند. سانسور اخبار هم به گسترش شایعه کمک می‌کند.
سوال: چرا دشمنان شایعه‌سازی می‌کنند؟ ۱٫ تخریب روحیه ۲٫ وسیله‌ای برای پوشش حقیقت است. وقتی خبر ضدونقیض زیاد شد، خبر اصلی قابل تشخیص نیست؛ به این روش دود رسانه‌ای میگویند. ۳٫ بى‌اعتبار کردن منابع خبرى؛ مثلاً اخبار دروغی از موفقیت کشور منتشر می‌کنند بعد تکذیب می‌کنند تا منبع خبر بی اعتبار شود.
مثلاً در سال ۱۹۴۱ م، انگلستان سعى کرد ایستگاه اصلى راه‌آهن آلمان را بمباران کند، نتوانست؛ اما آلمانى‌ها به دروغ خبر موفقیت انگلستان را پخش کردند. به‌طوری‌که خود انگلیسی‌ها هم باور کردند و خبر را به طور رسمى منتشر کردند. بعد از انتشار، وزارت تبلیغات آلمان با دعوت از روزنامه‌نگاران آمریکایى براى بازدید از صحنه، اثبات کرد انگلیسی‌ها دروغ میگویند و رسانه‌های آنان اعتباری ندارند.
۴٫ گاهی با انتشار اخبار غیر واقعی، کشور مقابل را مجبور می‌کنند تا در پاسخ واقعیات را بگوید لذا وسیله کشف حقیقت می‌شود. ۵٫ دلسرد کردن مردم و افزایش نگرانى‌های عمومی ۶٫ جبران شکست‌ها ۷٫ ایجاد جوّ بدبینى و بدگمانى ۸٫ ایجاد رعب و هراس در بین مردم. بخشی از جنگ کربلا با شایعه پیش رفت. کوفه را از ترس لشگر شام آوردند در مقابل حسین علیه‌السلام قرار دادند. برایشان هراس ایجاد کردند با شایعه.
البته شایعه‌ها در ابعاد اجتماعی، سیاسی، نظامی، اقتصادی، عقیدتی، تولید و توزیع می‌شوند؛ و از نظر محتوا هم دو قسم هستند؛ شایعه‌های خبری که خبرهای ضدونقیض و راست و دروغ را پراکنده می‌کنند و شایعه‌های تحلیلی که تحلیل‌های مختلف را در جامعه شایع می‌کنند؛ حالا چه تحلیل روز باشد چه تحلیل آینده.
نکته: برای تشخیص شایعه از واقعیت، به دست آوردن جوابِ این چند سوال لازم است. باید به دقت بررسی شود که منبع اصلی این خبر کجاست؟ چه کسی این حرف را زده؟ آیا فرد اعتبار کافی دارد؟ چه کسانی از این شایعه نفع می‌برند؟ چرا الان؟ چرا این موضوع؟ و …
بحث راه‌های پیشگیری و راه‌های مقابله با شایعات خود بحث مستقلی می‌طلبد؛ اما اجمالاً برای پیشگیرى از شایعات، لازم است که اولاً سطح آگاهى مردم بالا برود. ثانیاً نقاط ضعف را باید برطرف کرد. ثالثاً از تبلیغات صحیح باید استفاده شود. رابعاً اعتماد بین مردم و حاکمیت باید تقویت شود.
و براى مقابله با پخش شایعات، لازم است اخبار و گزارش‌ها موردبررسی و تحقیق قرار گیرد. به محض شنیدن شایعه‌اى، از گوینده آن، سند و مدرک درخواست کنید. بعد از شنیدن مطلب براى اطلاع از صحت‌وسقم آن باید به آگاهان رجوع کرد. کنترل زبان و بیان از پخش شایعه جلوگیری می‌کند. شایعه‌پراکنان را باید رسوا کرد. اعتمادسازی نسبت به رسانه‌های رسمى باید بالا برود. این بحث بحث مفصلی است و بحث‌های دیگر هم دارد.
مواظب باشیم؛ در طول این چهل‌وچند سال مکرر در دام این شایعه‌سازی‌ها افتاده‌ایم و گرفتاری‌هایی را برای خودمان و دنیایمان و آخرتمان درست کرده‌ایم. من در شهر بعضی وقت‌ها به گوشم می‌خورد که با شایعه افراد را ساقط می‌کنند یا بالا می‌برند. بقیه هم توسعه می‌دهند و میگویند شنیدیم اینطور شده و میگویند آنطور شده. شنیده‌ها و گفته‌ها را باور نکنید. در روایت دارد که خیلی از این شنیده‌ها به کذب نزدیک‌تر است. در بعضی از روایات به این تعبیر دارد که هرکسی هر چیزی را که شنید بگوید دروغ است.
وعده کرده بودم راجع به حضرت حجت مطالبی عرض کنم؛ چون وقت گذشت در این نوبت فقط عرض می‌کنیم «اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا داعِیَ اللَّهِ وَ رَبّانِیَّ آیاتِهِ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وَعْدَ اللَّهِ الَّذی ضَمِنَهُ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا بَقِیَّهَ اللَّهِ فی اَرْضِهِ».
خدایا این اسامی که امروز در سراسر کشور از صندوق‌ها بیرون می‌آید افرادی باشند که به نفع ملت و دین و آینده کشور قدم بردارند ان‌شاءالله. انسان‌های صالح و باایمان و جهادی و انقلابی و عاقبت گرا و آخرت‌گرا باشند ان‌شاءالله. به معیشت و اقتصاد مردم توجه کنند ان‌شاءالله. یکی از کارهای مهمی که ان‌شاءالله مد نظرشان باشد که انجام بدهند همین باشد که قانون و مسئله انتخابات را، کاندیداتوری و انتخاب و افراد را به سرعت اصلاح کنند تا بعضی از این گرفتاری‌هایی که موجود است برطرف شود ان‌شاءالله.
بسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ﴿١﴾ اللَّهُ الصَّمَدُ ﴿٢﴾ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ ﴿٣﴾ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ ﴿۴﴾
