آیتالله سید محمد مهدی حسینی همدانی، نماینده ولی فقیه در استان البرز و امام جمعه کرج، در تشریح آموزههای خطبه قاصعه از نهج البلاغه، به مسئله محوری تکبر و پیامدهای وخیم آن در مسیر بندگی و سعادت انسان اشاره کرد. وی با تأکید بر اینکه تکبر، سرآغاز انحراف و سقوط شیطان از جایگاه قرب الهی بوده، بیان داشت: “شیطان به واسطه غرور و تکبر، از سجده بر آدم امتناع ورزید و همین امر موجب شد تا از درگاه الهی رانده شود و لعنت ابدی بر او قرار گیرد.”
آیتالله حسینی همدانی با اشاره به فرمایشات امیرالمؤمنین علیهالسلام در این خطبه، اظهار داشت: “حضرت علی علیهالسلام با بیانی شیوا و رسا، مسئله حمد الهی را بر صفات عزت و کبریایی مطرح میکنند و تأکید میفرمایند که این دو صفت، مختص ذات باری تعالی بوده و هیچ مخلوقی را یارای منازعه با خداوند در این عرصه نیست. عزت و کبریایی حریم الهی است و هرگونه تجاوز به این حریم، مستوجب عذاب و لعنت است.”
وی افزود: “شیطان، امام و پیشوای متعصبین و مستکبرین است؛ او بنیانگذار عصبیتهای جاهلی است که با تکبر و خودبینی، در برابر عظمت و عزت الهی قد علم کرد. شیطان با پوشیدن لباس تعصب و کنار نهادن نقاب فروتنی، خود را رسوای خاص و عام کرد و خداوند نیز او را به خاطر این تکبر، خوار و ذلیل گردانید.”
امام جمعه کرج با تأکید بر اینکه تعصب در مسیر غیر الهی، جز آتش دوزخ ثمری ندارد، تصریح کرد: “شیطان نهتنها جلودار و راهنمای متعصبان است، بلکه پیشتاز و سردمدار مستکبران نیز به شمار میرود. او با منازعه در رداء کبریایی خداوند، در واقع به جنگ با ذات اقدس الهی برخاست.”
آیتالله حسینی همدانی در ادامه با اشاره به فلسفه امتحان الهی، گفت: “خداوند متعال، بندگان خود را با اموری که از حکمت و اسرار آن آگاهی ندارند، مورد آزمایش قرار میدهد تا بدینوسیله، سره از ناسره جدا شود و تکبر و خودپسندی از دلها زدوده شود. آزمایشهای الهی، فرصتی برای شکوفایی استعدادها و رشد معنوی انسانهاست.”
وی در پایان با هشدار به کسانی که به تکبر و عصبیت مبتلا هستند، تأکید کرد: “هر کس که در دام تکبر و عصبیت گرفتار شود، باید بداند که امام و مقتدای او، شیطان است و سرنوشت پیروی از شیطان، چیزی جز خسران و هلاکت در دنیا و آخرت نخواهد بود. رهایی از دام تکبر و عصبیت، تنها با تضرع به درگاه الهی و طلب استعانت از او میسر است.”