بسم الله الرحمن الرحیم
سلسله جلسات سخنرانی دهه اول محرم ۱۴۴۴
با موضوع مقاومت
جلسه دهم – ۱۴۰۱/۰۵/۱۶
بحث مقاومت در همه شئونِ اصول اساسی زندگی بشر مطرح است
در بحث تبیین که حضرت آقا راجع به او لااقل در یک سال اخیر همه ما را توجه دادند که باید در این مسیر کارهایی صورت بگیرد؛ گویندگان، هنرمندان و اقشار مختلف، گستردگی و دامنه این بحث فراوان است و با یک جلسه و چند جلسه، ابعاد مختلف این موضوع قابل تبیین نیست.
بنده یک بخشی از بیان ایشان را که راجع به مقاومت است مطرح کردم. خود مقاومت یکی از آن بحثهای گسترده و طولانی است. ابعاد مختلف را در بر میگیرد و خیلی سعه دارد. اگر جامعه ما باید بر اساس عدالت و اخلاق اداره شود و حقوق انسانی در این جامعه رعایت شود، بدون مقاومت نمیشود. بحث مقاومت ابعاد مختلفی دارد. بحث مقاومت در همه شئون اصول اساسی زندگی بشر مطرح است. فرهنگ مقاومت، عنصر مقاومت مطرح است؛ اما فقط این شبها یک اشاره کوتاه کردیم به عنصر مقاومت در قیام کربلا و در حماسه عاشورا. آنهم فقط طرح بحث شد و الا نتوانستیم و فرصتش نیست که بخواهیم دقیق وارد شویم و تبیین کنیم و شرح کنیم.
چندجملهای را در این ده شب خدمت شما عرض کردم و به مناسبت هم یکی دو شب الگوهای مقاومتی را که دشمن آنها را تخریب میکند از زیارت عاشورا برای شما پردهبرداری کردیم که بدانیم میشود به زیارت عاشورا هم با این دید نگاه کرد و اینکه دقت خودمان را در این ادعیه و زیارات باید بالا ببریم. متأسفانه فقط خوانده میشود و همینطور عبور میکنیم؛ درحالیکه پر از محتوا و معرفت است.
انسانها بهصورت غریزی در مقابل تهدیدات اقدام به مقاومت میکنند
انسانها بهصورت غریزی در مقابل تهدیدات و خطرات اقدام به مقاومت میکنند. این یک حالت طبیعی است که در انسان وجود دارد. شما وقتی یک خطری را حس میکنی در مقابلش ایستادگی میکنی که خودت را حفظ کنی و نجات بدهی. این طبیعی است. هرچه تهدید بیشتر باشد و سنگینتر و عمیقتر باشد، اقدام شما هم جدیتر است. توجه شما هم عمیقتر و بیشتر است.
مگر اینکه متوجه تهدید نباشید. نفهمید که داری تهدید میشوید. یا اگر هم بفهمیم تهدید است جدی نگیریم. بگوییم یک تهدیدی هست ولی جدیتی در آن نیست. حالا بعداً به آن میپردازیم؛ که دشمن هم اتفاقاً همین کار را میکند. دشمنان ما کاری میکنند که ما اول تهدید را متوجه نشویم و اگر هم متوجه تهدید شدیم جدی نگیریم. بگوییم چیزی نیست رد میشود و عبور میکنیم تا بتواند غلبه کند و بر کار خودش پیروز شود.
مقاومت از قبل از اسلام همراه با فرهنگ الهی بوده
در قرآن کریم آیات فراوانی داریم که به ما دستور صبر و استقامت و ثبات قدم میدهد. عرض کردم که بحث مقاومت مربوط به امروز و دیروز نیست. از زمانی که پیغمبر اکرم مبعوث به رسالت شد، بحث مقاومت مطرح شد.
درآیات فراوانی از قرآن کریم به این مقوله پرداخته. البته گفتیم که کلمه مقاومت در قرآن نیامده، بلکه مشتقات از فعل قَوَمَ آمده و معانی که معادل آن است مثل صبر و ثبات قدم؛ «وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا»[۱] داریم در قرآن. در زیارت عاشورا «وَاَنْ یثَبِّتَ لى عِنْدَکمْ قَدَمَ صِدْقٍ» داریم که به این ثبات قدم اشارهشده. در دعاهای دیگر هم هست.
صبر درآیات و روایات مفهوم مقاومت را مطرح میکند. از قبل از اسلام هم اصلاً مقاومت همراه با فرهنگ الهی بوده. انبیا الهی وقتی آمدند بحث مقاومت را آوردهاند. اینطور نیست که مربوط به امروز و دیروز و یک بحث سیاسی خاص برای بعد از انقلاب باشد. مقاومت یک بحثی است که در نهاد انسان گذاشتهشده.
عاشورا درس مقاومت میدهد
البته عناصری که انسان را مقاوم میکند در هر دورهای متفاوت است. یکی از آن چیزهایی که برای ما بسیار مهم و مفید است و ما را تقویت میکند در استقامت داشتن و ثبات قدم داشتن و مقاوم بودن، همین عنصر قیام عاشورا و حرکت حسین علیهالسلام است که از ابتدای او تا انتهای آن به شما درس مقاومت میدهد.
نزدیک ۳۰ جمله از حسین علیهالسلام را یادداشت کرده بودم که تمام این ۳۰ جمله همه دستور به مقاومت است. اینها جملاتی است که امام حسین علیهالسلام در همین هشت روزی که در کربلا بوده گفته. من از مدینه تا مکه و از مکه تا کربلا را خواندم تا ببینم که کدام جملات است که بحث مقاومت را میشود از آن برای شما مطرح کنم. ۳۰ جمله در همین چندروزه که حضرت در کربلا بودند گفتهشده که فرصت نشد برای شما بخوانم.
بههرتقدیر میخواهم عرض کنم که بحث مقاومت یک بحث تازهای نیست. اگرچه ما تازه آن را میشنویم و تکرار میشود. درحالیکه «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَهُ»[۲] آیات فراوانی راجع به استقامت و مقاومت داریم.
مقاومت کن که وعده خدا حق است
به هر جهت دشمن تلاش میکند ما اول نفهمیم که مورد تهدید هستیم؛ ثانیاً اگر فهمیدیم جدی نگیریم. در آیاتی به آن اشارهشده. من یکی دو آیه را برای شما بخوانم.
در سوره مبارکه روم آیه ۶۰ میگوید «فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ» صبر کن که وعده خدا حتمی است؛ یعنی با مقاومت انسان به وعدههایی که خدای تعالی داده خواهد رسید. «وَلَا یَسْتَخِفَّنَّکَ الَّذِینَ لَا یُوقِنُونَ» آنکسانی که اهل یقین نیستند و اهل ایمان نیستند تو را خشمگین نکنند.
یا در آیه ۵۵ سوره مبارکه غافر فرمود «فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِکَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ بِالْعَشِیِّ وَالْإِبْکَارِ» این آیه خطاب به پیغمبر است. میفرماید ای پیغمبر حالا که دانستی عاقبت ستمکاران به کجا میانجامد، در برابر فشارها و مخالفتهای مشرکان مقاومت کن. چرا؟ چون وعده خدا حق است، راست است و به آن وفا میکند؛ و بدان که اگر تو مقاومت کنی و اهل مقاومت باشی دشمنان تو را مذمت میکنند و مورد ستم قرار میدهند و تو را گناهکار میدانند. اگر اهل مقاومت باشی دشمنان میگویند که انسان خطاکاری است. پس از خدا بخواه پیامدهای این مقاومت تو و دعوت تو را که بر آنها سخت شده از تو کم کند.
این «وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِکَ» به معنای گناه خود پیغمبر که نیست. پیغمبر که گناه ندارد. این ذنب به معنای دنباله است. کاری که تو میکنی یک عقبهای دارد. از خدای تعالی بخواه ناگواریهای آن را از تو دور کند و همراه ستایش و پروردگار عالم در هر عصر و بامداد و شامگاه و صبح مشغول دعا باش.
ماجرای عاشورا مقاومت شکن است
گفتم که بعضی وقتها دشمنان حرکاتی میکنند که ما فاصله بگیریم و در این مسیر نباشیم و مقاومت ما متزلزل بشود. انواع حیل را هم به کار میبرند؛ یعنی از آنطرف که ما عناصری داریم که تقویتکننده روحیه مقاومت در ما است، عناصری هم داریم که آنها مقاومت ما را میشکند.
مثلاً جریان کربلا و عاشورا مقاومت شکن است. اگر کسی بخواهد به هدف بلندی که در پیش دارد توجه نداشته باشد خیلی گرفتاری درست میشود؛ و ازنظر عادی هم میتواند بهانه بیاورد که من اینجا تکلیفی ندارم. اینجا با من کاردارند پس به خاطر زن و بچه میتوانم عقبنشینی کنم. به خاطر اینکه دوستان و اطرافیانم کشته نشوند پس عقبنشینی کنم. به خاطر اینکه بعداً به اسلام حمله میکنند پس عقبنشینی کنم. خیلی مواردی هست که مقاومت شکن است.
میخواهم برای شما سه آیه بخوانم که این سه آیه دارد به ما نکتهای اساسی میگوید. این سه آیه نکاتی دارد. سعی میکنم در وقت محدودی که داریم یک شرح مختصری بدهم. این آیات میگوید که وضعیت ما چگونه است.
از همهکسانی که در این شبها فعالیت کردند تشکر میکنم
بحث امشب را هدیه میکنیم به روح همه گذشتگان و شهدا و صلحا و امام شهدا و گذشتگان جمع انشاءالله خدای تعالی بهرهای به روح آنها واصل کند. شب عاشوراست و شب مهم و پردردی است برای حضرت ولیعصر ارواحنا فدا و بر شیعیان.
قبل از اینکه بحث را ادامه بدهم تشکری هم میکنم از دوستانی که این شبها مجلس را اداره کردند. مادحان، مرثیهسرایان، کسانی که صوت را تنظیم کردند و جلسه را مدیریت کردند که مدیریت جلسه با ستاد نماز جمعه بود. این جلسه بانی هم داشت و بزرگواری کردند و مسائل را انجام دادند. از همهکسانی که فعالیت کردند در این شبها که برنامه برگزار شود تشکر میکنم.
آموزش چگونگی رابطه ما با بیگانگان در قرآن کریم
در موضوعات سیاسی اجتماعی و رابطهای که با بیگانگان باید داشته باشیم خدای تعالی در قرآن به ما آموزشهایی داده است. این را در رابطه با بحث مقاومت میگویم و رابطهای که ما باید نسبت بهطرف مقابلمان داشته باشیم. بعدازاینکه حالات و افکار و نیات اهل کتاب را بیان میکند که اینها در کنار مسلمانها زندگی میکنند و یا در مقابل هستند، هشدار میدهد که با دشمن باید رابطهتان چگونه باشد.
این یک بحثی است که هم برای ماست هم برای مسئولین ما. کسانی که در بحث سیاست خارجی دارند کار میکنند در رابطه با خودمان هم مهم است. این را توجه داشته باشید.
میگوید که چگونه عمل کنید. مواظب باشید و دقت کنید که در دام منافقین نیافتید. دستوراتی که بهنظام و حکومت اسلامی میدهد که باید اسرارش را حفظ کند و طبقهبندی داشته باشد و رازهای محرمانهاش را در بخشهای مختلف سیاسی نظامی و فرهنگی و اقتصادی فاش نکند. در اسرار فرقی بین کافران و منافقان نیست. باید هر دو را رعایت کند.
رذایلی از دشمن را میگوید که آن رذایل برای من در این جلسه مهم است که عرض میکنم چطور میخواهد مقاومت ما را بشکند؛ و بیان میکند که باطن این کسانی که در مقابل شما هستند چگونه است. حقهها و نیرنگهایی که به کار میگیرند تا ما را از پا دربیاورند برای ما بیان میکند. خدای تعالی میفرماید «إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ»[۳] درون سینهشان عقدهها و کینههایی وجود دارد که خدای تعالی میداند و بیان میکند.
این مطلب از آیه ۱۱۸ به بعد سوره مبارکه آلعمران است. «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا بِطَانَهً مِنْ دُونِکُمْ لَا یَأْلُونَکُمْ خَبَالًا وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاءُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَمَا تُخْفِی صُدُورُهُمْ أَکْبَرُ قَدْ بَیَّنَّا لَکُمُ الْآیَاتِ إِنْ کُنْتُمْ تَعْقِلُونَ»[۴].
میفرماید: ای مؤمنین سفره دلتان را پیش هرکس و ناکسی باز نکنید؛ چون اثر وضعی دارد و گرفتاری درست میکند. چون آنهایی که از رساندن هیچ زیانی به شما کوتاهی نمیکنند و آرزو دارند همیشه در سختی باشید، برای شما طراحی دارند؛ یعنی یک عده از دشمنان بنایشان این است که شما روز خوش نبینید. آسودگی نداشته باشید. از لابلای حرفهایشان کینهتوزی پیداست. تازه کینهای که در دل دارند عمیقتر است؛ یعنی یک سری حرفها را روی زبان میزنند اما در دلشان کینهشان سختتر است. بله اگر عقلتان را به کار بیندازید نشانههای دشمن را مثل روز برای شما روشن کردهایم.
«هَا أَنْتُمْ أُولَاءِ تُحِبُّونَهُمْ وَلَا یُحِبُّونَکُمْ وَتُؤْمِنُونَ بِالْکِتَابِ کُلِّهِ وَإِذَا لَقُوکُمْ قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا عَضُّوا عَلَیْکُمُ الْأَنَامِلَ مِنَ الْغَیْظِ قُلْ مُوتُوا بِغَیْظِکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ»[۵] ای کسانی که با آنها دوستی میکنید توجه داشته باشید آنها شمارا دوست ندارند. آنها با شما دوستی ندارند. شما تمام کتابهای آسمانی را قبول دارید. وقتی با شما روبرو میشوند به شما دروغ میگویند. میگویند ما خدا را قبول داریم، آیههایش را قبول داریم، شما هم که آیات قرآن را بلدید، محک بزنید؛ اما وقتی آنها با خودشان تنها میشوند، از شدت عصبانیت از دست شما نوک انگشتان خود را میگزند. بگو بمیرید از عصبانیت. خدا خوب میداند هر آنچه در دلها میگذرد.
دشمنان را اصحاب سرّ خود قرار ندهید
چند نکته دارد اینجا. اولاً فرمود «بِطَانَهً» بطانه خلاف ظهاره است؛ یعنی پنهان. برای کسی که امور پنهانی خودش را میخواهد برملا کند به کار میرود. راغب اصفهانی در کتاب مفردات میگوید شکمبند شتر را میگویند. در قرآن هم هست که «مُتَّکِئِینَ عَلَىٰ فُرُشٍ بَطَائِنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَقٍ»[۶] مؤمنین به فرشهایی تکیه میکنند که پشتکار و زیر کار از حریر است. قسمت نرمه فرش که ما روی آن مینشینیم را نگفته است. گفته است آن قسمت سفت فرش از حریر است.
«بِطَانَهً» در بحث دشمن و دشمنشناسی یعنی یار مخصوص، اصحاب سر، کسی که انسان رازش را به او بگوید. ترجمه آیه این میشود؛ کسی که در ارتباط نزدیک رازدار یا یار صمیمی انسان است، کسی که سرّ خودت را به او میگویی، بهقولمعروف جعبه سیاه انسان است. صبح و شب مطالبت در اختیار اوست؛ میفرماید کسی که قرار است اصحاب سر شما باشد و مطالب سریتان را به او بگویید، مطالب عمیق را به او بگویید، چیزی که مربوط به حفظ نظام است و خیلی مهم است را به او بگویید، ببین چه کسی را داری برای خودت انتخاب میکنی! «بِطَانَهً» را هرکسی قرار نده.
دشمن از هر عنصری برای به فساد کشاندن شما استفاده میکنند؛ ولو عزاداری امام حسین باشد
«خَبَالًا» یعنی فساد و تباهی. آنها در به فساد کشاندن شما از هیچ کوششی فروگذار نمیکنند. شما دوست سریتان را، آنکسی که میخواهید همهچیزتان را در اختیارش بگذارید، از غیر خودتان استفاده نکنید. از منافق استفاده نکنید. از دشمن استفاده نکنید؛ چون آنها در به فساد کشاندن شما از هیچچیزی کوتاهی نمیکند.
حالا ببینید هر عنصری که گیرشان بیاید برای به فساد کشاندن شما استفاده میکنند؛ ولو عزاداری امام حسین باشد. فکر کردید با عزاداری امام حسین کم به فساد میکشند افراد را؟! شیعه انگلیسی مگر کم کار میکند برای از بین بردن عزاداری امام حسین؟! برای شما گفتم که هر چیز باارزشی را برایش تقلبی درست میکنند. کاه تقلبی که درست نمیکنند. طلای تقلبی درست میکنند. گریه چون خیلی ارزشمند است، گریه تقلبی درست میکنند. عزاداری امام حسین چون روحیه مقاومت را در انسانها تقویت میکند، روح مبارزه و روحیه استکبارستیزی را زنده میکند، برای آن تقلبی میسازند. برای اینکه زمین بزنند. تا دلتان بخواهد تقلبیاش هست. بدعتهایی که به عاشورا واردشده بروید بررسی کنید؛ ببینید چقدر زیاد است.
دشمن ضعف شمارا میخواهد
«وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ» آنها خواستار این هستند که شما بهزحمت و ضرر بیفتید. میخواهند نظام شما و سازمان درونی شما به فساد کشیده شود. او برای شما محبت نمیخواهد. اگر هم اصرار میکند که بیایید مذاکره کنیم، نمیخواهد که شمارا تقویت کند. میخواهد مذاکره کند که شما تضعیف بشوید.
شب گذشته گفتم که فرهنگ اهلبیت را میخواهند بزنند؛ یعنی چه؟ یعنی مدیریت سیاسی جامعه و اداره حکومت و اداره جامعه دست اهلبیت نباشد. اهلبیت وقتی میخواهند کار کنند چطور کار میکنند؟ بر اساس قرآن کار میکنند. با توجه به دستوراتی که مِن لَدُن حکیم گرفتند. او میداند که چگونه انجام بدهد.
قرآن کریم دارد به ما یاد میدهد؛ میگوید با دشمن نباید رابطهات رابطه تعریفشده باشد. چون «قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاءُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ» بغضاء شدت نفرت را میگویند. آنها در مقابل شما اهل بغض و کینه هستند.
افواه کلامی است که از زبان خارج شود. کنایه از گفتار بیمغز و گفتار تهی از تعقل است. چیزی که در آن اعتقاد نیست. راغب اصفهانی میگوید هر جا کلمه افواه در قرآن کریم به کار رود؛ یعنی دروغ. اینجا میگوید اینها غیر از دروغ چیزی ندارند که بگویند.
خداوند مسلمانان را از دوستی و ارتباط نزدیک و صمیمی با بیگانگان بر حذر داشته است
خلاصه کلام در این آیه این است که خداوند مسلمانان را از دوستی و ارتباط نزدیک و صمیمی با بیگانگان بر حذر داشته. خطرات بیتوجهی به این اخطار را بیان کرده و برای روشن شدن نهی از دوستی اعداء، رذائل و بدیهای آنها را هم شمارش کرده و گفته که اینها چطور هستند که از همه تواناییها و امکانات خودشان در به فساد کشاندن نظام اجتماعی سیاسی اقتصادی فرهنگی و اعتقادی جهان اسلام استفاده میکنند؛ یعنی نسبت به مسلمانها تمام امکاناتشان را به کار میگیرند تا آنها به فساد کشیده شوند در همه عرصهها و از هیچ کوششی هم در این راه فروگذاری نمیکنند.
آن سالها اگر یادتان باشد که من در خطبه هم به آن پرداختم که تحریف کردند تاریخ عاشورا را برای اینکه بتوانند یک خلافی را در مسیر سیاسیای که داشتند، انجام دهند. گفتند حسین علیهالسلام اهل مذاکره بود یا صلح امام حسن مجتبی سلاماللهعلیه؛ این صلح، صلح مقاومت است. اساسش مقاومت است. یکوقت باید آن را برای شما تشریح کنم که مقاومت در آن صلح یعنی چه. برای حفظ جامعه و نظام اسلامی و استحکام جامعه آن صلح انجام شد که خود آن صلح قیام است، خود آن صلح مقاومت است.
دشمن میخواهد که شما از درون فاسد شوید و بپوسید
نکته دومی که باز در همین آیه از آن استفاده میکنیم این است که آنها دوست دار و خواستار بهزحمت انداختن مسلمین و ضرر زدن به مسلمین هستند. میخواهند نظام و سازمان مسلمین از درون فاسد شود و به فساد کشیده شود. تمدن هفتصدساله آندلس را ببینید که چطور از پا درآوردند.
قرآن میگوید اینها تلاش میکنند و زحمت میکشند که اول شمارا به ضرر بیندازند. هرگز نمیخواهد شما سرمایه داشته باشید. بعد هم که به ضرر انداختند، میخواهند که از درون فاسد شوید و بپوسید. الان طرح و نقشهای که برای ما دارند همین است. چه چیزی میتواند در مقابل او بایستد؟! مقاومت.
بیان حسین علیهالسلام درباره مقاومت را ببینید. همه حرفهایی که دارد؛ «ألا وَإنَّ الدَّعیَّ ابنَ الدَّعیِّ قَد رَکَّزَ بَینَ اثنَتینِ بَینَ السُلَّهِ وَالذِلَّهِ وَهَیهاتَ مِنّا الذِلَّهُ»[۷] هان! این حرامزاده پسر حرامزاده مرا میان دو چیز مخیّر کرده است: میان شمشیر و تن دادن به خوارى؛ و هیهات که ما تن به ذلّت و خوارى دهیم.
حضرت آقا یک بیانی دارد خیلی جالب است: «به مسئولین کشور هم توصیه میکنیم تلاششان را مضاعف کنند؛ مراقب باشند فریب زبانبازی و ظاهرسازی دشمن را نخورند؛ مراقب باشند دشمن خبیث را که از در بیرون میکنند، از پنجره داخل نشود. دشمن انواع و اقسام شیوهها و ترفندها را به کار میبرد برای اینکه بتواند نیش بزند و زهر خودش را بریزد؛ باید مسئولین مواظب باشند»[۸].
این کار دشمن است. قرآن هم دارد همین را میگوید. ما اگر بخواهیم کاری انجام دهیم، کار حسینی انجام خواهیم داد.
کار سوم؛ کینه و عداوت دشمنان از گفتارشان و رفتارشان و نوشتارشان بهخوبی مشهود است. خیلی راحت به زبان میگویند؛ با صراحت هم میگویند که ما باید حذف کنیم، از بین ببریم، باید براندازی کنیم.
چهارم؛ دشمنی و کینه قلبی آنها بیشاز اندازهای است که در گفتار آنهاست. در زبانشان یک حرفهایی هست؛ اما آن چیزی که در درونشان است، خیلی بالاتر است.
در مراسم و دعای رسمیات آنها را نفرین کن
اینها مسائل کلیدیای است که آیه شریفه بیان کرده و جای هیچگونه تسامح نیست. بعد در آیه ۱۱۹ در ادامه بحث بر حذر داشتن از برقراری رابطه نزدیک با بیگانگان، مسلمین را توبیخ میکند و میگوید شما به همه مطالب کتاب آشنا هستید، هم قرآن بلدید، هم تورات و انجیل را اگر بخوانید دارد میگوید که شما با کافران دوستی نکنید. با ظالمان و منافقان دوستی نکنید. اینها را محبوبان خودتان نگیرید. از اینها دور شوید.
آنها نهتنها شمارا دوست ندارند بلکه کینه شمارا در دل خودشان میپرورانند. دو چهره دارند. وقتی پیش شما هستند یکجور حرف میزنند، نزد مسلمین که هستند تصدیق میکنند اما وقتی به خانههای تیمی خودشان برمیگردند آنجا خشمگینانه نوک انگشت خود را میگزند. خدای تعالی به پیامبرش دستور میدهد که در مراسم و دعای رسمیات آنها را نفرین کن. بگو بمیرید از عصبانیت؛ یعنی در مقام رسمی اینها را لعن کنید.
مخالفان اسلام از موفقیتهای مؤمنین ناراحت میشوند
بعد در آیه ۱۲۰ میفرماید «إِنْ تَمْسَسْکُمْ حَسَنَهٌ تَسُؤْهُمْ وَإِنْ تُصِبْکُمْ سَیِّئَهٌ یَفْرَحُوا بِهَا وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا لَا یَضُرُّکُمْ کَیْدُهُمْ شَیْئًا إِنَّ اللَّهَ بِمَا یَعْمَلُونَ مُحِیطٌ» عصاره حرفی که زدیم و بحثی که میخواستیم بکنیم در این آیه است.
مخالفان لجوج و عنود اسلام، کینهتوز هستند. براثر شدت کینهتوزی نمیخواهند شما کمترین وسیله رفاه را داشته باشید. نمیخواهند مؤمنین در رفاه به سر ببرند. اگر شما یک موفقیت علمی داشته باشید، اگر یک موفقیت سیاسی داشته باشید، یک موفقیت اجتماعی داشته باشید، ناراحت هستند.
شما ببینید الان در خبرگزاریهایی که در اختیار است که شما الان در فضای مجازی دائم در طول ۲۴ ساعت الحمدلله گوشیهای همه روشن است و دائم هم دارید این خبرها را میبینید، یک خبر خوب به شما نمیدهند. دائم سیاه نمایی میکند. الان فلان جا آتش گرفت، فلان جا ریخت به هم، فلان تعداد آدم کشته شدند. ازنظر بحث روانشناسی یک کار کاملاً حسابشده و دقیق است که فقط خبر بد به شما بدهند. خبر بد ناامید میکند. طرف میگوید اینهمه سختی و مشکلات است! ما کجا داریم زندگی میکنیم؟!
اگر یک کار خوب را دیدید که بگویند! همین ماهوارهای که فرستاده شد هوا، یا گشایشهایی که در بعضی از مسائل مختلف علمی و صنعتی به وجود آمده، یکی را میگویند؟! یا یک قسمت از پیروزیها و موفقیتهایی که برای جهان اسلام پیش میآید از خبرگزاریها یکی را پخش میکنند؟! یا لوث میکنند، یا رد میکنند یا نمیگویند.
آیه قرآن هم همین را میگوید. میگوید اینها تلاش میکنند که فقط گرفتاریها را بگویند. دوست ندارند که مؤمنین در آسایش باشند. از هر خیری اندک هم به مؤمنین برسد ناراحت هستند. خیلی ناراحت میشوند؛ مثلاً ناراحت میشوند که اینها به نانوتکنولوژی رسیدند. یا در پارکهای علم و فناوری دارند چنین کارهایی را میکنند.
شما خودتان الان در استان البرز مطلع نیستید که چه اتفاقاتی دارد ازنظر پیشرفتهای علمی میافتد. در بحث دارو، در مسائل هستهای، در بحث لیزر، خیلی از مسائل در همین استان با پیشرفتهای خیلی فراوانی مواجه است؛ و مثل من هم که باید بگویم، کمتر میگویم. این خودش در زمین دشمن بازی کردن است.
کمترین خوبی که ما داشته باشیم رنگش سیاه میشود. میگوید باید خراب کنیم. خودمان هم متأسفانه تکرار میکنیم: جنس ایرانی که فایده ندارد! بدبخت شدیم خریدیم! خودمان هی انرژی منفی میدهیم. هر چه مصیبت و مشکلات به مؤمنین برسد آنها را خوشحال میکند.
انگار این آیه امروز نازلشده است. امام صادق علیهالسلام فرمود: قرآن مثل ماه و خورشید هرروز تازه است؛ و فقیه کسی است که آیات قرآن را با مسائل روز بتواند تطبیق بدهد؛ نه اینکه تفسیر به رأی کند. انگار این آیه برای امروز نازلشده. میگوید اگر بدی برای شما پیش بیاید آنها خوشحال میشوند.
صبر و تقوا وسیله حفظ جامعه مسلمین از آسیبهای دشمنان است
حالا وظیفه ما چیست؟ خدای تعالی بعدازاینکه این خبرها را داد و چهره دشمن را برای ما روشن و آفتابی کرد که آنها چگونه هستند و درونشان چطور است و در خانه تیمیشان چطور هستند و شیوههایشان چطور است، میگوید این دشمن هیچ ضرری به شما نمیتواند بزند، به یک شرط؛ «وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا لَا یَضُرُّکُمْ کَیْدُهُمْ شَیْئًا» اگر اهل مقاومت باشید.
الحمدالله مردم ایران هم مجرب شدند در این چهل سال. میفرماید بههیچوجه کید دشمن تأثیر نمیکند و نمیتواند شمارا از پا دربیاورد. بهشرط اینکه شما اهل صبر باشید، اهل تقوا باشید. صبر و تقوا وسیله حفظ جامعه مسلمین از آسیبهای دشمنان است. اگر صبر و تقوا داشته باشیم هیچ اتفاقی نمیافتد؛ چون ضرر دشمن اندک است.
در یک آیه دارد که «لَنْ یَضُرُّوکُمْ إِلَّا أَذىً»[۹] بله سختی هست ولی نسبت به اصل قصه کم است. بالاخره تحریم اقتصادی را که بر ما تحمیل کردند چقدر سختی دارد! ولی مردم به حمدالله از این مرحله هم عبور کردند. دشمن در این قصه هم شکستخورده. سختیهایش برای مردم ما بود؛ هنوز هم هست. الان خیلی گرفتاری داریم در بحث مسکن، شغل و … خیلی گرفتاری هست. لذا اگر ما کمی صبر و تقوا را بیشتر داشته باشیم «وَمَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ»[۱۰].
صبر در تحمل بدخواهی کینهتوزان و تقوا در امتثال دستورهای الهی کارساز خواهد بود. قدم اولش این است که در انتخاب دوست دقت داشته باشیم تا به این مرحله برسیم. یکی از چیزهایی که مقاومت شکن است این رابطههاست؛ و خدای تعالی میگوید البته آنها ضرری به شما نمیزنند اگر اهل صبر و تقوا باشید.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[۱]. بقره / ۲۵۰
[۲]. فصلت / ۳۰
[۳]. آلعمران / ۱۱۹
[۴]. آلعمران / ۱۱۸
[۵]. آلعمران / ۱۱۹
[۶]. الرحمن / ۵۴
[۷]. اللهوف، ۹۷
[۸]. دیدار با جمعی از خانوادههای شهیدان دفاع مقدس و مدافع حرم، ۲۱ /۹/ ۱۳۹۷
[۹]. آلعمران / ۱۱۱
[۱۰]. طلاق، ۲ و ۳