متن کامل خطبه نماز جمعه ۲۹/۰۵/۱۴۰۰
استان البرز، شهرستان کرج
توسط آیت‌الله حسینی همدانی
بِسمِ‌الله الرَّحمَنِ الرِّحیمِ
اَلحَمدُالله رَبِّ‌العالَمینَ وَالصَّلاهُ وَالسَّلامُ عَلی سَیِّدِ الاَنبیاء وَ المُرسَلینَ
اَلعَبدِ المُوَیَّد وَالرَّسولِ المُسَدَّد اَباالقاسِمِ المُصطَفی مُحَمَّد
وَ عَلی آلِه الطَّیِبینَ الطّاهِرینَ المَعصُومِینَ سِیَّما بَقِیَّهِ اللهِ الاَعظَم فِی الاَرَضِینَ
وَاللَعنَهُ الدّائِمَه عَلی اَعدائِهِم اَجمَعینَ مِنَ الآنِ اِلَی قیامِ یَومِ الدّین
متقین اهل امر به معروف و نهی از منکر هستند. بحث راجع به این دو واجب الهی بود که مقداری از اهمیت و جایگاه آن را عرض کردم. در ادامه بیانِ مقدمه عرض می کنم خدای تعالی دستور دادند که باید از بین شما گروهی باشند که به خیر دعوت کنند و به خوبی فرمان دهند و از بدی باز دارند و اینان رستگارانند. «وَلتَکُن مِنکُم اُمَّهٌ یَدعُونَ اِلَی الخَیرِ وَ یَامُرُونَ بِالمَعرُوفِ وَ یَنهَونِ عَنِ المُنکَرِ وَ اُولئِکَ هُمُ المُفلِحُونَ». (آل عمران/ ۱۰۴) این دستور الهی نشان از اهمیت فوق العاده این وظیفه دارد.
در روایت دارد که همه ما باید متخلق به اخلاق الهی شویم. «تَخَلَّقُوا بِاَخْلاقِ اللّه». به بیان امیرالمومنین علیه السلام یکی از موارد اخلاق الهی امر به معروف و نهی از منکر است که فرمود: «إنَّ الأمرَ بِالمَعروفِ و النَّهیَ عَنِ المُنکَرِ، لَخُلُقان مِن خُلُقِ اللّهِ». و چون گاهی برای اقامه معروف و جلوگیری از منکرباید با جان و یا مال وارد میدان شد، در ادامه فرمودند با امر به معروف ونهی ازمنکر مبتلا به مرگ زود رس نمی شوید و از رزق شما هم چیزی کم نمی شود.
باز در اهمیت موضوع به این روایت توجه بفرمائید. رسول خدا فرمودند: هر کس امر به معروف و نهی از منکر کند او جانشین خدا در زمین و جانشین رسول اوست. یعنی اگر شخص بفهمد با عمل به این فریضه چه جایگاه رفیعی دارد آیا این مهم را ترک می کند؟ مقام خلیفه اللهی و خلیفه رسول خدا خیلی مهم است.
امام حسین علیه السلام فرمودند: بر هیچ چشم مومنِ به خدا روا نیست که ببیند خدا نافرمانی می شود و چشم خود را فرو بندد مگر آن وضع را تغییر دهد. این بیان تکلیف سازاست. جلوی سکوت وبی تفاوتی را می گیرد. بی خیالی مساوی است با بی ایمانی، هر کس به اندازه خودش. گاهی این سکوت تبعات جبران ناپذیری را به همراه دارد. نخواندید و نشنیدید که چرا سر حجت خدا بر نی شد؟
رسول خدا فرمودند: یا امر به معروف و نهی از منکر می کنید، یا عذاب خدا مسلماً همه شما را فرا می گیرد. البته راجع به نوع عذاب و کیفیت و مقدار آن چیزی نفرمودند. اما یکی از کمترین عذاب ها این است که اگر ترک امر به معروف و نهی از منکر کنیم کارها به دست انسان های نااهل می افتد. و در این صورت فساد و تباهی زیاد می شود و یا اینکه دعا به اجابت نمی رسد.
وقتی امیرالمومنین علیه السلام ضربت خورد در وصیت به حسنین علیهماالسلام فرمودند: امر به معروف و نهی از منکر را رها نکنید که در این صورت بدانِ شما زمام امورتان را به دست می گیرند و آن گاه هر چه دعا کنید مستجاب نخواهد شد. زمام امور فقط حکومت نیست. گاهی جایی است که کسی مسئولیتی را به عهده میگیرد. اینها عذاب های کمی است؟ گاهی مدیر یک مدرسه است. گاهی مدیر یه مجموعه است. شما گاهی می بینید یک مسئولی که کم کاری دارد چه بلیه ای برای منطقه هست، حالا فرض کنید انسان نا باب یا فاسدی هم باشد، آیا دنیا و آخرت مردم سالم می ماند؟
امیرالمومنین علیه السلام فرمود: «مَنْ کانَ فیه ثَلاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنیا وَ الاْخِرَهُ» کسى که سـه چیز در او باشد، دنیـا و آخرتش سـالم مى مـاند: ۱. امر به معروف کند و خود نیز پذیراى آن باشد. ۲. نهى از منکر کند وخود نیز پذیرا باشد. ۳. حدود الهى را نگهدارى کند. و در بیان دیگری فرمود: هر کس امر به معروف کند به مومن نیرو می بخشد و هر کس نهی از منکر کند بینی منافق را به خاک مالیده و از مکر او در امان می ماند.
گاهی افراد می ترسند که حتی تذکر بدهند. رسول خدا فرمود: هان، مبادا ترس از مردم مانع آن شود که فردی از شما حق را ببیند و نگوید. همه وظیفه دارند هم علما هم مومنین و الا در روایت دارد از امیرالمومنین علیه السلام که فرمودند: به درستی کسانی که پیش از شما هلاک شدند، مرتکب گناهانی می شدند و دانشمندان و نیکان، آن ها را از آن باز نداشتند و نهی از منکر نکردند. وظیفه فقط برای یک گروه نیست. همه وظیفه دارند. یعنی ترک این واجب جامعه را به سمت هلاکت می برد و لو فرد، در متن اجتماع خطا کند. چون وقتی نظارت عمومی از کار بیفتد و کار در اختیار افراد ناصالح باشد، گرفتاری ها ضریب می خورد.
میشود این روایتی که رسول خدا فرمودند: باید امر به معروف و نهى از منکر کنید و الا خداوند ستمگرى را بر شما مسلط مى کند که نه به پیران احترام مى گذارد، و نه به خردسالان رحم مى کند. نیکان و صالحان شمادعا مى کنند ولى مستجاب نمى شود و از خداوند یارى مى طلبند اما خدا به آنها کمک نمى کند و حتى توبه مى کنند و خدا از گناهانشان در نمى گذرد. اینها خیلی مسئولیت ساز است. وقتی اینها را میخوانیم می فهمیم چرا حضرت فرمودند بقیه فرائض به واسطه این واجب اقامه میشود. اینها تازه عذاب دنیای ترک این واجب است.
این ها همه عذاب دنیائی ترک واجب است. سکوت در مقابل فساد و منکر به هیچ وجه جایز نیست. خداوند به شعیب وحی فرمود من صد هزار نفر از قوم تو را عذاب می کنم چهل هزار نفر بدکار و شصت هزار نفر از نیکان. شعیب عرض کرد: بدکاران سزاوارند اما نیکان چرا؟ فرمود: آنان با گنهکاران راه آمدند و به خاطر خشم من به خشم نیامدند. به زبان خودمانی راضی به کار آنان بودند. طرف گناه میکند شما به او میخندی. با او راه میروی. یک وقت هست که میخواهی او را به راه بیاوری رفتار فرق میکند که در مراتب امر به معروف خواهم گفت.
لذا آن عملی که جامعه را آباد می کند امر به معروف است. جامعه ای پاک است که همه حقوق مردم در آن استیفاء شود و هر کس به حقوق مشروع خودش برسد و این مهم در سایه گسترش امر به معروف و نهی از منکر محقق می شود. امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: «غایهُ الدینِ الامرُ بالمعروفِ و النهیُ عن المنکرِ و اقامهُ الحدودِ». نهایت دین را اقامه حدود و جاری شدن احکام الهی بیان فرمودند که در سایه امر به معروف و نهی از منکر محقق می شود. و به همین جهت است که رهبری فرمودند تشکیل و ایجاد جامعه و حکومت اسلامی مصداق امر به معروف است. چون در سایه تشکیل حکومت باید امر به معروف و نهی از منکر گسترش پیدا کند.
خوب تا اینجا به قسمتی از روایات که اهمیت امر به معروف و نهی از منکر را تذکر می داد اشاره کردم.
خطبه دوم
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
وَالْعَصْرِ ﴿۱﴾ إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِی خُسْرٍ ﴿۲﴾ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ ﴿۳﴾
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
اَلحَمدُالله رَبِّ‌العالَمینَ اَلصَّلاهُ وَالسَّلامُ عَلی سَیِّدِ الاَنبیاء وَ المُرسَلینَ اَبَالقاسِمِ مُحَمَّد
وَ صَلِّ عَلَی اَمیرِالمُؤمِنینَ عَلیِ بنِ اَبی طالِب وَ عَلَی فاطِمَهَ الزَّهرا سَیِّدَهِ نِساءِ العالَمینَ
وَ عَلَی الحَسَنِ وَ الحُسَینِ سَیِّدَی شَبابِ اَهلِ الجَنَّه وَ عَلَی عَلیِ بنِ الحُسَینِ وَ مُحَمَّدِ بنِ عَلی
وَ جَعفَرِ بنِ مُحَمَّد وَ موسَی بنِ جَعفَرِ وَ عَلیِ بنِ موسی وَ مَحَمَّدِ بنِ عَلی وَ عَلی بنِ مُحَمَّد
وَالحَسَنِ بنِ عَلی وَ الخَلَفِ القائِم الحُجَّه حَجَجِکَ عَلی عِبادِک وَ اُمَنائِکَ فِی بِلادِکَ
خودم و همه ی شما نمازگزاران محترم را به رعایت و تقویت و تسدید تقوای الهی دعوت می کنم. متقین دائماً کشیک نفس خود را می کشند که به دام شیطان و القائات او نیفتند. مولانا امیرالمومنین در حکمت ۱۵۲ از حکم نهج البللاغه فرمودند: «مَنْ مَلَکَ اسْتَأْثَرَ وَ مَنْ اسْتَبَدَّ بِرَأْیِهِ هَلَکَ وَ مَنْ شَاوَرَ الرِّجَالَ شَارَکَهَا فِی عُقُولِهَا».
در این حکمت به سه مطلب اشاره فرمودند؛ اول اینکه: هر کس تسلّط یافت، خود رأى مىشود، (اگر شخص خودش را مهذب نکرده باشد و به خواسته های نفسانی اش پاسخ مثبت دهد، قطعاً تسلط بر دیگران او را خود رای و مستبد می کند انسانی که مهذب نیست اگر به او مسئولیت بدهند کار را خراب میکند).
دوم: و هر کس خود رأى شد، هلاک مىشود. (این بیان هم نتیجه خود رایی است. چون انسان تکرو، به نظر ناصحان اهمیت نمی دهد، مشورت پذیر نیست و خطاهایش بی شمار است)
سوم: و هر کس با مردان (افرادی که قابلیت مشورت دارند، نه فقط مردها، لفظ رجال از باب غلبه است) مشورت کند، شریک عقل هاى آنها مىگردد. (چون از بهترین نظرات برای پیشرفت کارها استفاده می کند. تشویق به استفاده از خرد جمعی است.) خدایا تقوای ما را زیاد کن.
۳۰ مرداد مصادف با ۱۲ محرم سالگشت شهادت شاهد و راوى واقعه خونبار کربلا حضرت علی بن الحسین امام سجاد علیه السلام است که به همه شما تسلیت عرض می کنم. حضرت از آغاز حرکت پدر بزرگوارش به سمت کوفه و تا آخرین لحظات شهادتِ او و اهل بیت و یارانش، شاهد و ناظر تمام جنایات سنگین و دلخراش یزیدیان بود. و بعد از تحمل بیماری در آن مقطع و شرائط سخت اسارت، وظیفه اش که دفاع از اهل بیت و حرم امام حسین و ابلاغ پیام عاشورا بود را به خوبی و با شجاعت تمام در آن شرائط سخت و اختناق شدید نزدیک ۳۵ سال که در مسئولیت امامت شیعه به سر برد به انجام رساند.
امام معلم پیام رسانی وتبلیغ در اسارت است. فرهنگ حسینی و علوی و نبوی را تبلیغ کرد. خیلی خلاصه فقط اقدامات امام سجاد را فهرست می کنم. همراهى با پدر در حال بیمارى و تب سخت در کربلا. یار عمه بزرگوارش در رنج و سختی هاى اسارت. پیامرسانى و تثبیت ارزشهاى نهضت عاشورا در عرصه جهاد فرهنگى. تبیین آرمانهاى نبوی. افشاى فساد خاندان بنى امیه. دفاع از مظلوم و انتقام از ظالم با ایراد خطبه و سخنرانی های آتشین به خصوص در مسجد اموی شام. تحریک روحیه خونخواهی و انتقام جوئى در مردم. روشنگری به هنگام عزادارى بر مزار پیامبر بعد از واقعه کربلا. رسیدگى به معیشت خاندان شهدا. خانواده شهدا تا وقتی زنده بودند تحت پوششان بود. مبارزه با اهل غلو و جبر. حمایت و هدایت مبارزین. آماده کردن زمینه انقلاب فرهنگى براى امام باقر علیه السلام. نقل و گسترش احادیث پیامبر که سالهای سال ممنوع شده بود. تربیت شاگردان و تلاش فرهنگى و علمى.
خیلی در این ۳۵ سال بر حضرت سخت گذشت. از کنار قصابی رد میشد گریه میکرد. سر بریدن حیوانی را میدیدند، سوال میکردند آیا آب داده اید یا نه؟! حضرت در طول این ۳۵ سال روضه مجسم بود. هرجا که بود تبلیغ عاشورا را کرد. امام سجاد علیه السلام در آن زمان همه وقایع را دید. به حکمت الهی تب شدید اجازه نداد اقدامی داشته باشد . همه صحنه ها را دید و کاری نمیتوانست بکند. در طول این ۳۵ سال آنها را یادآوری میکرد. بیان میکرد چگونه علی اکبر به میدان رفت. قاسم به میدان رفت. علی اصغر روی دستان حسین پر پر شد. در طول اسارت هم خیلی صدمه دید امام. از همین امروز وقتی سوار بر ناقه ها می شوند به سمت کوفه و شام البته مصیبت اصلی برای زینب کبری بود اما امام سجاد هم در این مسئله همراه عمه بود.
النهایه در ۲۵ یا ۱۲ محرمِ سال ۹۴ ه.ق به دست هِشام بن عبدالملک در زمان خلافت ولید بن عبدالملک مسموم و در ۵۷ سالگى به شهادت رسید و در کنار مرقد مطهر عموى بزرگوارش، امام حسن مجتبى علیه السلام در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.
۳۰ مرداد ۱۲ محرم آتش سوزی مسجدالاقصی توسط رژیم غاصب درسال ۱۳۴۸ شمسی که به روز جهانی مسجد نامگذاری شده است. چند جمله راجع به این پایگاه مهم و تمدن ساز عرض کنم.
امیرالمؤمنین فرمودند: مساجد محل نشست و برخاست پیامبران، خانه اهل تقوا و بازاری از بازارهای آخرت است و برای من نشستن در مسجد از نشستن در بهشت بهتر است. ببینید چه گنجینه ای در اختیار ما هست. سازه ای با این عظمت با بهترین مواد ساخته میشود. خیلی کار کند دو ساعت در شبانه روز کار میکند. یا نهایتا یک نماز مغرب.
مکرر عرض شد مهمترین کارکرد مسجد در مرحله اول؛ برگزاری نماز و تقویت روح بندگی است که باید با قوت انجام شود. روایتی را مرحوم شیخ طوسی در امالی بیان کرده که راوى مىگوید: ازحضرت صادق علیه السلام شنیدم که مساجد به پروردگار عالم از همسایگانى که در آن شرکت نمىکنند، شکایت بردند. خطاب رسید که به عزت و جلالم سوگند، در صورت استخفاف به مساجد ( مسجد را بخواهد کوچک کند، بی جهت به مسجد نرود، بگوید امام را عادل نمیدانم و …) ، یک نماز از آنان قبول نمىکنم و آنان را به عدالت در بین مردم آشکار نمىنمایم و به رحمتم نمىرسند و در بهشت مجاور من نخواهند بود.
و البته وظائف مهم دیگری بر عهده مساجد هست. مساجد از پایگاه های اصلی فرهنگ سازی در جامعه و زیربنای تشکیل تمدن اسلامی است. در مسجد فضائل اخلاقی تقویت می شود و تربیت دینی شکل می گیرد و ارزش های انقلابی رشد می کند و انسان های بصیر، متدین و آگاه تربیت می شوند. جوانانی که انقلاب را شکل دادند و جبهه ها را اداره کردند و در اداره کشور فعال بودند و اخیراً از حرم اهل بیت دفاع کردند و در پیشرفت همه جانبه کشور موفقیت کسب کردند، عموماً مسجدی بودند و هستند.
ظهور و قیام حضرت حجت سلام الله علیه که فرهنگ توحیدی را جهانی می کنند از مسجد آغاز می شود همانطور که حضرت ابراهیم علیه السلام از مسجد شروع کرد. مساجد به خاطر اهمیت نگاه اولیاء دین و فضای معنوی که دارند، مکان مناسبی برای جذب و تربیت جوان مومن انقلابی و سپس ترویج و اجرای مناسب اهداف فرهنگی اسلام درمقابله با نفوذ فرهنگی و فکری بیگانگان است.
در بیانی حضرت آقا فرمودند: مسجد باید پایگاه انسان سازى، عمران دل و دنیا، مقابله با دشمن، بصیرت افزایى و زمینه سازى براى ایجاد تمدن اسلامى، باشد. وقتی با این دید به مسجد نگاه می کنیم وظائف ارکان مسجد از امام و خادم و هیئت امناء وهر مجموعه ای که درمسجد فعال است فرق خواهد کرد.
امام فقط وظیفه نماز ندارد باید دین و فرهنگ اسلامی را تبیین و ابلاغ کند، باید بابصیرت تمام بصیرت بخش و در ضمن آگاه به جریانات محلی، منطقه ای وبین المللی باشد و در فعالیت های اجتماعی نقش داشته باشد تا بتواند محل رجوع و پاسخ گوی نیازهای مختلف اقشار گوناگون مردم باشد تا مسجد سنگر باشد. مسجد اینطکر سنگر است. سنگر که در طول شبانه روز ۵ دقیقه کار ندارد.
اگر به توانائی های مسجد دقت کنیم آن وقت معلوم می شود که چرا اینقدر دشمن دارد. در ۵۰ سال اخیر یعنی از زمان آتشزدن مسجد الاقصی در سال ۱۳۴۸ تا امروز، بیش از چهارهزار مسجد در جهان توسط مثلث غربی، عبری، عربی تخریب شده است. همان که قرآن کریم فرمود لَهُدّمَت که اگر دشمن را مهار نکنید، مراکز عبادت و بندگی را از بین می برند. دشمن اول تلاش می کند از بین ببرد اگر نشد و یا نتوانست آن را بی خاصیت می کند. الان قسمت زیادی از مساجد ما بی خاصیت هستند. اما قسمتی هم نه. خوب کار می‌کنند.
مهمترین مرکز درمانگری آسیبهای اجتماعی مساجد هستند به شرط اینکه اول آسیب را برطرف کنیم و آن متولی و کارگزار مسجدی است که اعتقاد و باور به آسیب زدائی مساجد در امور اجتماعی و فرهنگی ندارد. امام جماعتی که این باور را نداشته باشد ، هیات امنایی که این باور را نداشته باشد ، نمازگزارانی که این اعتقاد را نداشته باشند این آسیب آن مسجد است.
امروز بزرگترین مشکل مساجد ما اداره کنندگانی هستند که نه فهم درستی از مسائل دارند و نه می گذارند تا آنان که می دانند کار کنند. ما مسجد را تاثیر گذار از انسان سازی تا تمدن سازی می دانیم و متاسفانه عده ای سه وعده نماز هم به سختی می خوانند.
در طول این زمانی که من اینجا هستم یکی از مشکلات ما مساجد است. بعد مسئله مشکلاتی است که مشکل نیست. هوای نفس است. بی خدایی و بی دینی و بی تقوایی است. مرکز به این مهمی که میتواند محله و منطقه و شهر را زنده کند افتاده دست یک عده که منم و تویی دارند.
این می شود آسیبِ تشکیل مسجد تراز اسلامی. ریشه این آسیب هم از عدم تبیین درست جایگاه مسجد برای خود مردم و بعد مسئولین بگیرید تا خلاء قانون و نهادهای موازی و رقیب و مدیریت های مزاحم وحتی آسیب هائی که درمعماری وبهداشت و امثال اینها وجود دارد.
من در این سالها جلوی ساخت مسجد را در استان گرفته ام. حتما باید نقشه اش را ببینم. چون قسمت زیادی از این مساجد از نظر معماری مشکل دارد. ورودی و خروجی خانم ها و اقایان. سرویسهای بهداشتی. حتی ظاهر مسجد. در محله ای مثلا به فاصله ۲۰۰ یا ۳۰۰ متر ۴ مسجد داریم همه هم به نام مسجد حضرت ابالفضل. بعد میبینیم ۱۵۰۰ متر دیگر مسجد نیست. الان در شهر کرج بیش از ۱۰۰ مسجد کم داریم. تراکنش و چینش مساجد درست نبوده. هرکس دلش خواسته هر جا مسجد ساخته. متاسفانه اشکالات زیادی دارد.
موارد زیاد است که اینجا محل طرح ندارد فقط قصد اشاره داشتم تا عرض کنم. باید همه ارکان و کارگزارن مسجد با محوریت امام مسجد وارد میدان شوند و با برنامه ریزی و هدفمند نقش محوری خودشان را علاوه بر امور فکری و اعتقادی در امور فرهنگی و اجتماعی محله خود آتش به اختیار ایفا کنند. منتظر نشوند مرکزی بیاید برایشان دستور العمل بدهد. حتما محور باید امام مسجد باشد. درست است که حالا من ایراد میگیرم ولی امام باید به آن تراز برسد و باید هم برسد و میرسد و هستند. اما این دلیل نمی شود که هر کس در مسجد هر کار دلش خواست بکند. محور امام مسجد است. او میدان دار است.
آقا در پیامی که به اجلاس بیستم نماز دادند یادآور شدند: اگر مسجد کیفیت شایسته خود را بیابد، هزینه های مادی و معنوی بسیاری از دوش جامعه، مردم و مسئولان برداشته خواهد شد. حرف کاملا متین و دقیق و درستی است اگر توجه داشته باشیم.
و اخیراً که باز حضرت آقا تاکید فرمودند در این اولویت اصلی کشور در بحث کرونا که مساجد محور باشند چه در مسائل درمانی و پزشکی و چه در بحث مواسات و کمک مومنانه فرصت خوبی است برای بازیابی و احیاء عملکرد مساجد و باز تاکید می کنم محور کار در مساجد امام مسجد است و البته امام هم باید شرائط لازم را در خود اگر ندارد تقویت کند.
۲۹ مرداد مصادف با ۱۱ محرم همراه با حرکت آل الله به سمت کوفه و شام یاد و خاطره اسراء و مفقودین دوران دفاع مقدس را گرامی می داریم. عزیزانی که در دوران سخت اسارت سفیر استقلال و آزادی کشور بودند و ارزش های انقلابی را تبلیغ می کردند. خدای تعالی اضعاف مضاعف از آنان قبول کند.
دوم شهریور آغاز اولین هفته دولت برای دولت جدید است که امیدواریم تا آن روز از مجلس رای اعتماد گرفته باشند و دولت رسماً تشکیل شود. در آستانه تشکیل دولت فقط به این نکته اشاره می کنم که مهمترین مطالبات و انتظارات فوری امام المسلمین و مردم از رئیس جمهورمحترم ودولت تحولی ایشان که موجب اعتلای کشور خواهد شد همان ۷ محوری است که در حکم تنفیذ آمده است. و بیانات دیگری که در جلسات متعدد فرمودند و به خصوص تنها راه پیشرفت کشور و غلبه بر مشکلات را ورود جوانان نخبه و مومن و انقلابی به عرصه کار و اداره کشور دانستند. و برای نجات اقتصاد کشور تقویت تولید داخلی و مبارزه با قاچاق و مافیای واردات را توصیه کردند. و همچنین فعال کردن ظرفیت های مردمی.
به هر تقدیر دولت برای حل مشکلات، به خصوص اقتصاد، عدالت اجتماعی، مبارزه با فساد، تولید، معیشتِ اقشار مختلف، بیکاری جوانان، مسکن، …اولویت ها را در نظر خواهد داشت و همه مردم ودستگاه ها آماده کمک برای رسیدن به مطلوب هستند.
نکته ای هم راجع به افغانستان عرض کنم البته الان هنوز زود است که نظر قطعی بدهیم. باید از هر واقعه ای درس گرفت و امروزِ افغانستان درس های فراوانی دارد برای عبرت گیران داخلی و خارجی و آنها که دل در گرو کدخدا دارند که چگونه ۲۰ سال اعتماد و دلبستگی به آمریکا چیزی جز وابستگی دولت و ویرانی کشور به ارمغان نیاورد. به علاوه اینکه ارتش کشور را هم در موضع ضعف نگه داشتند به طوریکه نتواند حتی در مقابل طالبان مقاومت کند.
نکته دیگر اینکه، طالبان، طالبان است، کسی نباید سادگی کند و گذشته عملکردی آنان را فراموش کند، به نظر می رسد فرقی بین طالبان امروز و دیروز نباشد، فقط نکته در این است که اینها در این بیست سال تحت تعلیم بوده اند و لذا در مسائل جاری یاد گرفته اند که با زیرکی و خویشتن داری عمل کنند و حساسیت ها را کم کنند. وقتی غرب از آنها حمایت می کند و وقتی می بینیم انگلیس در حمایت می گوید رویکرد طالبان عوض شده است. ما باید احتیاط را بیشتر کنیم. نمیتوانیم به سادگی بپذیریم و باید ببینیم عملکردشان چگونه است. البته این را هم طالبان باید بدانند که اگر در تعامل نسبت به ایران اشتباه کنند سرنوشت بدتری از داعش در انتظار آنان خواهد بود.
نکته استانی: دوستان به مرّ قانون عمل کنید و دنبال دور زدن قانون برای رسیدن به خواسته ها نباشید. ضمیر صحبتم معلوم است کجاست. در انتخاب افراد سابقه آنان را در نظر بگیرید. اگر دستگاه های نظارتی و امنیتی ملاحظه ای دارند به هیچ وجه به کار نگیرید.
اقلش این است که در تعامل با خود بنده دچار تعارض می‌شوند. من کسی را که دوستان امنیتی و دستگاه‌های نظارتی آنها را رد صلاحیت کرده باشند و گفته باشند که اینها را به کار نگیرید معمولاً دیگر آنها را نمی‌پذیرم. حالا اگر بشود مسئول یک قسمتی گرفتاری‌های خودش را خواهد داشت. این را باید دقت داشته باشند دوستان.
نکته دیگر اینکه افرادی با بنده به خاطر کار یا مسئولیتشان نزدیک هستند رفت و آمد دارند به دفتر. این دلیل نمی‌شود که گفته های آنها را به من نسبت بدهید. بعضا می شنوم که می گویند فلانی گفته! می گویم خوب به من چه ربطی دارد؟ می گویند با شما می رود و می آید. خیلی ها با من رفت و آمد دارند. مگر حرف های شخصی و خصوصی و نظرات خودشان مربوط به من است؟ هر کسی شخصیت حقیقی دارد شخصیت حقیقی اش برای خود اوست و به من ربطی ندارد. افرادی که با بنده به واسطه ای رفت و آمد دارند و کاری از طرف من در اختیار آنهاست اگر حرفی می‌زنند مربوط به خودشان است.
بنده برای بیان نظرات خودم سخنگو و واسطه ندارم. هرچه بخواهم بگویم از همین جا می‌گویم. تا حالا دیدید هرچه می خواستم بگویم از سخت ترین مطالب تا ساده ترین مطالب از همین تریبون به شما گفتم و اگر هم لازم شود از طریق دفتر اطلاع رسانی رسمی می کنم. لذا هر کسی هر حرفی را به من نسبت دهد من نمی پذیرم و عندالله معذور نیستید. من چند بار این جمله را خدمت شما عرض کردم. افرادی که از طرف من می‌گویند شخصیتشان سر جایش محفوظ اما به بنده مربوط نمی شود.
نکته دیگر هم که بعضی از دوستان گفتند که وضعیت نان در شهر و استان خراب است. مسئولین بزرگوار به مسئله نان و قوت مردم توجه داشته باشید. البته من در جلسات خصوصی تذکر را داده ام اما چون باز فضا تغییر کرده این را عرض می‌کنم که مردم گلگی دارند. کسی که تخلف کرده نازش را نکشید. کسی که تخلف میکند و با قوت مردم ور می رود حواله اش را قطع کنید. امتیازش را قطع کنید تا دیگران هم بفهمند که در این قصه ها با کسی شوخی نداریم.
