بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیمِ
شب نوزدهم ماه مبارک رمضان
۱۳۹۸/۳/۳
وَ قالَ الحَکیم فی کِتابِه الکَریم «وَ أَوْفُوا بِعَهْدِی أُوفِ بِعَهْدِکُمْ وَ إِیَّایَ فَارْهَبُونِ»
قبل شروع بحث متوجه باشیم که امشب و شبهای آینده چه شبهایی است. کجا هستیم و در چه موقعیتی قرار داریم و چه میخواهیم. بعضی از مباحث بهواسطه اینکه شبهای قدر در هرسال تکرار میشود تکرار آن مباحث هم لازم است که به مناسبت عرض خواهم کرد. خوب موقعیت سنجی کنید و با دقت این لحظات را سپری کنیم تا سحر. حواسمان هم به کار خودمان باشد. بیان من تجهیز ذهن میکند مقدمه است برای اینکه قرآن به سر بگیریم. این شبها مذاکره علمی و خواندن روایات و آیات الهی خودش برکت و ثواب و فضیلت دارد. لذا در حین بحث هرکسی متوجه خودش باشد و به بیانی که عرض میکنم دقت کنید. امیدوارم انشاءالله برای گوینده و شنونده مفید باشد.
مقدمتاً دعای امام سجاد -علیهالسلام- در دعای ۴۴ ام صحیفه سجادیه که به خدای تعالی راجع به ویژگیهای ماه رمضان و این ساعاتی که در آن قرار گرفتیم دارد را میخوانم تا انشاءالله مقدمه بحثم باشد.
وضعیت این سه شب را شما اجمالاً میدانید. امشب، بیست و یکم و بیست و سوم. بنده طبق روایاتی که از اهلبیت عصمت و طهارت رسیده است هر سه شب را باهم میبینم. بهطور اجمال جلسه اول را نکاتی عرض میکنم مقدمه باشد برای شب بیست و یکم و در شب بیست و یکم نکاتی را عرض میکنم برای شب بیستوسوم و البته شب بیست و سوم اهمیتش از دو شب دیگر بیشتر است و باید اهتمام بیشتری داشته باشیم اما شب اول هم مقدمه است باید درست وارد این عرصه شد.
در دعای چهل و چهارم امام سجاد به خدای تعالی عرض میکند «وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى جَعَلَ مِنْ تِلْکَ السُّبُلِ شَهْرَهُ شَهْرَ رَمَضَانَ، شَهْرَ الصِّیَامِ، وَ شَهْرَ الْإِسْلامِ، وَ شَهْرَ الطَّهُورِ، وَ شَهْرَ التَّمْحِیصِ» خدای تعالی در بین ماههایش ماه رمضان را انتخاب کرده است. ماه رمضان چه ماهی است؟ ماه روزه است. ماه اسلام است. ماه پاکیزهای است. ماهی است که انسان را پاک میکند. همینطور حضرت ادامه میدهد تا میرسد به این عبارت که «ثُمَّ فَضَّلَ لَیْلَهً وَاحِدَهً مِنْ لَیَالِیهِ عَلَى لَیَالِى أَلْفِ شَهْرٍ» خدای تعالی یکشب از شبهای ماه رمضان را بر هزار شب فضیلت داد «وَ سَمَّاهَا لَیْلَهَ الْقَدْرِ» نام این شب را هم شب قدر گذاشت «تَنَزَّلُ الْمَلائِکَهُ وَ الرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ سَلامٌ» بعد شروع میکند ویژگیهای این شب را گفتن «دَائِمُ الْبَرَکَهِ إِلَى طُلُوعِ الْفَجْرِ عَلَى مَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ بِمَا أَحْکَمَ مِنْ قَضَائِهِ» برکات خدای تعالی مستدام تا طلوع فجر تا اذان صبح نازل میشود و خدای تعالی آن مقداری را که لازم دانسته بر بندگانش حکم میکند خوب دقت کنید من با همینها امشب کاردارم.
مکرر عرض شد بر اساس بعضی از نقلها شب نوزدهم از ماه مبارک رمضان شب قدر است. قدر دو معنا دارد. یک معنای آن شرافت است. شرف و کرامت و عظمت است. اگر این معنا را در نظر بگیریم وقتی میگوییم شب قدر یعنی شب عظیم و باشرافت. شب باکرامت که خیلی عظمت دارد. یک معنای دیگر قدر معنای مصدری است به معنای تقدیر است. اگر به این معنا هم باشد شب قدر یعنی شب اندازهگیری، شب تقدیر. شبی که مقدرات یکساله انسان رقم میخورد. گاهی مقدرات برای همین امسال است. تنظیم میشود برای یک سال؛ اما اثر این تقدیر تا همه امور وجود دارد. چیزی را امسال برای ما تقدیر میکنند اما اثر او تا آخر عمر ما هست. لذا امشب خیلی حساس است. به نظر من هر دو معنایی که برای قدر گفتهشده است میتواند باشد و قابلجمع است؛ یعنی وقتی میگوییم شب قدر یعنی آن شب پر کرامت و پر شرافت و باعظمتی که مقدرات یکساله انسان در آن شب تقدیر میشود. هر دو معنا برای شب قدر قابلجمع است که اگر اهمیت ندهیم ممکن است عمری را خراب کنیم. این است که میگویم متوجه باشید که در چه حالی هستید و در چه موقعیتی قرار گرفتید. مکان و زمان همه را در نظر بگیرید که امشب تلف نشود. دو شب دیگر تلف نشود.
شب قدر شب نازل شدن و ریزش رحمت الهی است. در دعای امام سجاد هم توجه کنید که فرمود «دَائِمُ الْبَرَکَهِ» روایاتی داریم که شب نوزدهم را لیله تقدیر نامیده است. مجموعه روایاتی را سالهای گذشته خواندم که برای هرکدام از این سه شب یک نامی گذاشته است. شب نوزدهم شب تقدیر است. شب بیست و یکم شب نقض و ابرام است و برنامهریزی و طراحی است و شب بیستوسوم شب توشیح است و امضا کردن و قطعی کردن و مهر زدن که لیله القضاء است که عرض میکنم بنده هر شب نکتهای را میگویم تا به شب بیست و سوم برسیم.
راجع بهقدر بودن شب نوزدهم در این سالهایی که خدمت شما بودیم این را تکرار کردم که شب نوزدهم شب قدر است و شب اندازهگیری است؛ اما روایات آن را کامل نخواندم. امشب میخواهم آن روایت را برای شما بخوانم. مرحوم شیخ حر عاملی در کتاب وسایل الشیعه از امام باقر -علیهالسلام- نقل میکند راجع به آیه سوم سوره مبارکه دخان که «حمران أنه سأل أبا جعفر علیه السّلام عن قول اللّه تعالى إِنّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَهٍ مُبارَکَهٍ قال هی [نعم] لیله القدر و هی فی کل سنه فی شهر رمضان فی العشر الأواخر – و لم ینزل القرآن إلا فی لیله القدر قال اللّه تعالى فِیها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ – قال یقدر فی لیله القدر کل شیء یکون فی تلک السنه إلى مثلها من قابل من خیر أو شر أو طاعه أو معصیه أو مولود أو أجل أو رزق فما قدر فی تلک اللیله و قضی فهو المحتوم و لله تعالى فیه المشیئه» پرسید که این شب مبارک چه شبی است؟ فرمود در شب قدر است که قرآن نازلشده است. هرسال در ماه مبارک رمضان در دهه آخر واقعشده. قرآن نازل نشده است مگر در شب قدر. خدای تعالی درباره این شب گفت هر کار محکمی در این شب فیصله پیدا میکند و حکم و تقدیر میشود. از امشب تا سال آینده همین شب تمام امورات که مربوط به ماست در این شب تقدیر میشود. بعد حضرت مثالی زدند که خیر و شر طاعت و معصیت و فرزند دار شدن و مردن و روزیها و در امشب هرکدام از اینها تقدیر شود حتمی خواهد بود و آنهم مشیت خدا است. روایت ادامه دارد همین مقدار را برای امشب بس میدانم.
پس خیلی امشب سرنوشتساز است. خیلی باید توجهمان را جمع کنیم که چه بخواهیم. اینها را که امام باقر -علیهالسلام- فرمودند بهعنوان نمونه بود. نه اینکه فقط همینها است. همهچیز تقدیر میشود. پس امام صادق -علیهالسلام- فرمودند شب نوزدهم شب تقدیر است. امام باقر ع-لیهالسلام- فرمودند همهچیز تقدیر میشود. پس شب باشرافتی است که همه امور در این شب برنامهریزی و طراحی و نوشته میشود.
آنچه باید توجه داشته باشیم این است که امشب شب ریزش رحمت الهی است. سرازیر شدن رحمت واسعه الهی بر بندگانش. این رحمت خدا ما را احاطه کرده است. فرصتی است که دیگر تکرار نمیشود. در بین ۱۲ ماه، ماه رمضان که قره الشهور است و در بین ماه رمضان شب لیلهالقدر این ویژگی را دارد.
من درباره شما چیزی نمیدانم. خودتان خودتان را خوب میشناسید که وضعیتتان چه طوری است. گذشتهتان چگونه است. سال گذشته را چگونه عمل کردید. رابطه تا باخدای تعالی چگونه بوده است. بنده خوبی بودید نبودید. قرق شکستید یا نشکستید. هرکسی حال خودش را بهتر از دیگری میداند. «بَلِ الْإِنْسَانُ عَلَى نَفْسِهِ بَصِیرَهٌ» من هم خودم را خوب میشناسم. شما هم خودتان را خوب میشناسید. قطعاً هم کاری باخدای تعالی داشتید با صاحب البیت که در این لحظات در خانه خدا در این جمع حاضر شدید. پس حواسمان را خوب جمع کنیم و ببینیم برای آیندهمان باید چهکار کنیم. امشبی که خدا بر بندگانش رحمتش را سرازیر کرده است درها را بازکرده و ما غرق در رحمت الهی هستیم. من از مجموعه روایات دارم اینها را عرض میکنم. کأن خدای تعالی میخواهد امشب بدون دلیل ببخشد. دنبال بهانه میگردد. اصلاً بهانه هم نمیخواهد میخواهد بدون بهانه ببخشد. اگر ما امشب نتوانیم غفران الهی را نسبت به گذشته خودمان به دست بیاوریم و ظاهراً دیگر فرصت دیگری نداریم مگر عرفه را درک کنیم. حالا ببینید خدا چه بساطی درست میکند. دو سه روایت برای شما میخوانم ببینید سفرهای را که خدا پهن میکند چگونه است.
میفرماید اگر کسی در شب قدر بیدار باشد او را میآمرزم. عجیب است امام باقر -علیهالسلام- فرمود «مَنْ أَحْیَا لَیْلَهَ اَلْقَدْرِ غُفِرَتْ لَهُ ذُنُوبُهُ وَ لَوْ کَانَتْ ذُنُوبُهُ عَدَدَ نُجُومِ اَلسَّمَاءِ وَ مَثَاقِیلِ اَلْجِبَالِ وَ مَکَایِیلِ اَلْبِحَارِ» کسی که شب قدر فقط بیدار باشد هیچ کاری هم نکند من تمام گناهان او را میبخشم. حتی اگر اندازه ستارههای آسمان باشد سنگینی آن بهاندازه کوهها باشد وسعت آن بهاندازه دریاها باشد. به این میگویند احسان الهی. لطف خدا همیشه هست. همیشه خدای تعالی با بندگانش مهربان است. هرگز خدای تعالی بدی ندارد. البته او اهل وفا است ما اهل جفاییم؛ اما امشب رحمتش بر بندگانش بروز کرده است. ریزش رحمت امشب عمیم است. همه را گرفته است. البته گفت «أَوْفُوا بِعَهْدِی أُوفِ بِعَهْدِکُمْ» شما باوفا باشید من هم باوفا هستم.
حالا از خدا چه بخواهیم؟ درها را بازکرده است و گفته است که بیدارباشید میدهم ولی بهتر این است که بخواهیم. روایاتی هست که میگوید حتماً بخواهید. چه بخواهیم؟ بنده نمیدانم امشب از خدا چه بخواهم. هیچ که نخواستیم غفران داد. حالا چه بخواهیم؟ از ائمه معصومین کمک میگیریم. امشب که خدای تعالی فضا را فراهم کرده است از خدا چه بخواهیم؟ در این شب چه بخواهیم که برای سال آینده مفید باشد؟ لااقل امشب چه بخواهیم تا دو شب بعد را تکمیل کنیم. فرمودند غفران الهی بخواهید. عجیب است. خدای تعالی بدون اینکه ما خواستهای داشته باشیم میآمرزد. بعد از اهلبیت میپرسیم که از خدا چه بخواهیم بازمیگویند که غفران بخواهید. شب قدر هرسال تکرار میشود. بعضی از مباحث هم باید هرسال تکرار شود. امشب باید به غفاریت خدای تعالی چشم بدوزیم. تمام توجهمان به غفاریت الهی باشد. خدا در این شب چشمپوشی میکند. خدا هم چشمپوشی دارد هم گذشت دارد. هم به چشمپوشی خدا دست بیندازیم هم به گذشت خدا. خدا هم غفار است هم ستار است. هم خطاپوش است هم اهل گذشت است. هم میپوشاند هم چشمپوشی میکند. خیلی باوفاست. اصلاً خدا همهچیز راندید میگیرد. شما باوفا باشید همه راندید میگیرد.
خدا یک ستاریت مطلقه دارد که ستاریت عام خداست. ستارالعیوب است. پرده انداخته روی گناهان. الآن همه ما کنار هم نشستهایم هیچکدام از حال و کار دیگری خبر ندارد. اگر ستارالعیوب نبود هیچکدام پیش هم آبرو نداشتیم. در روایت دارد که اگر ستاریت خدا نبود جنازههای ما روی زمین میماند که کسی رغبت نمیکند ما را دفن کند. هیچکس نمیداند چه کسی چهکاره است. مگر اینکه خودمان هتک حرمت کنیم. آنقدر قرق الهی را بشکنیم که خدای تعالی ستاریتش را از روی ما بردارد. بعد مفتضح میشویم. والا در حالت عادی خدا ستارالعیوب است. ستاریتش عام است. همه بندگانش را تحت پوشش قرار داده است. ستاریت یعنی عیب هست ولی پوشانده است. وقتی ما دست به ستاریت خدا میزنیم یعنی خدا یا مخفی کن. باید کاری کنیم از بین برود. اینکه میگوییم دست به غفاریت خدا بزنیم اینجا برای از بین بردن آن عیب است. یکوقتی یک عیبی موجود است شما چیزی روی آن میندازید این میشود ستر الهی. این فایده ندارد. پرونده را وقتی میآورند امشب میخواهند در دفتر اعمال یکساله ما بنویسند نگاه میکنند و میبینند که در آن چیزهایی هست. آنوقت بر اساس آن مینویسند. این خوب نیست. باید کاری کنیم پاک شود. اینجاست که باید دست به غفاریت الهی ببریم. چنگ به غفاریت خدا بیندازیم.
بعضی از اهل معرفت و اهلدل در اینجا مطلبی را بیان میکنند. مطلب دقیقی است و محل بحث است. نکتهای دارد و آن این است که اهلدل و معرفت میگویند که دست به ستاریت خدا ببرید آن ستاریتی که منشأ آن غفاریت است. این خیلی مهم است. پناه ببریم به ستاریت خدا با منشأ غفاریت. اگر این شد دو مطلب اتفاق میافتد. خوب دقت کنید من مقید هستم که شبهای قدر مطالب را علمی بیان کنم. چون مذاکره علمی ثواب دارد. بدانید که شنیدن مطالب علمی معادل ۱۲ هزار ختم قرآن است. نه برای شما که نشستهاید برای کسانی که حتی ازاینجا عبور میکنند و صدا فقط به گوش آنها میخورد. شما که دیگر دارید گوش میدهید.
دست زدن به ستاریت خدا با منشأ غفاریت دو کار میکند. یکی اینکه نامه عمل ما را کاملاً از گناهان پاک میکند. باعث میشود که کل دل ما پاک شود. میشود همان دل و صفحهای که اول خلقت خدا به ما داد. هیچ نقطه سیاهی در آن نیست. ما این را میخواهیم. امشب این صفحه باید پاک شود. میخواهیم یک سال مطلب در آن برای ما بنویسند. صفحهای که سیاه و خطخطی شده باشد آلودگی داشته باشد جا ندارد برای نوشتن. باید تمیز کنیم. در اول خلقت خدای تعالی به ما یک دل صاف داد. صفحه سفید و روشن بود. اگر به ستاریت با منشأ غفاریت دست بردیم دل ما اینگونه سفید خواهد شد. چیزی در آن نیست که بخواهند پاک کنند بعد بنویسند. پاکشده است.
حرفها یادتان نرود اگر فقط بیدار بودیم خدا میآمرزید ولو چیزی نخواسته بودیم مورد غفران بودیم؛ اما الآن میخواهیم. چه میخواهیم؟ غفران میخواهیم.
مطلب دوم اینکه اگر به ستاریت با منشأ غفاریت دست بردیم و دست به دامن خدا شدیم به ما میدهند این است که خدا خطاهایی را که انجام دادیم که در مرئا و منظر ملائکه بود، درروی زمین بود، در یک مکانی بود، اعضا و جوارح ما شاهد آن بودند و ملائک میدیدند، خود خدا میدید خدای تعالی همه اینها را پاک میکند و به فراموشی میاندازد. ببینید گفتم خدا چهکار میکند/ اصطلاحاً به آن انساء میگویند؛ یعنی به فراموشی انداختن. اگر به ستاریت با منشأ غفاریت دست بردیم هیچ موجودی برای شهادت دادن برعلیه ما نخواهد بود. «عَنْ مُعَاوِیَهَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ إِذَا تَابَ الْعَبْدُ تَوْبَهً نَصُوحاً أَحَبَّهُ اللَّهُ فَسَتَرَ عَلَیْهِ فِی الدُّنْیَا وَ الْ آخِرَهِ قُلْتُ وَ کَیْفَ یَسْتُرُ عَلَیْهِ قَالَ یُنْسِی مَلَکَیْهِ مَا کَتَبَا عَلَیْهِ مِنَ الذُّنُوبِ وَ یُوحِی إِلَی جَوَارِحِهِ اکْتُمِی عَلَیْهِ ذُنُوبَهُ وَ یُوحِی إِلَی بِقَاعِ الْأَرْضِ اکْتُمِی مَا کَانَ یَعْمَلُ عَلَیْکِ مِنَ الذُّنُوبِ فَیَلْقَی اللَّهَ حِینَ یَلْقَاهُ وَ لَیْسَ شَیْ ءٌ یَشْهَدُ عَلَیْهِ بِشَیْ ءٍ مِنَ الذُّنُوبِ» شما توبه کنید و طلب مغفرت کنید از خدای تعالی حقیقتاً، خدای تعالی شمارا در دنیا و آخرت میپوشاند. این ستاریت خداست در دنیا و آخرت شمارا تحت پوشش قرار میدهد. گفت چطور میپوشاند؟ خدای تعالی ملائکهاش را به فراموشی میاندازد. چون صحنه قیامت که برپا میشود و برای حسابوکتاب ما را میآورند شهود هم میآورند مثل دادگاه. شاهد کیست؟ ملائکه که همراه ما هستند. ملائکه دیگری هم شاهد هستند. کما اینکه الآن در این فضا طیران دارند. الآن ما محفوف به وجود ملائکه در این محل هستیم. اینها شاهد هستند. روز قیامت از این شاهد سؤال میکنند که چیزی درباره این شخص دیدی؟ میگوید خدا ملائکه را به فراموشی میاندازد و یادشان نمیآید که چه چیزی درباره آن شخص نوشتهاند. ما با اعضا و جوارحمان گناه کردیم خدای تعالی به جوارح وحی میکند پنهان کنید و چیزی نگویید. خدای تعالی به آن زمینهایی که ما روی آن راه رفتیم و گناه کردیم وحی میکند که کتمان کنید. بعد ما خدمت خدای تعالی میرسیم در آن زمان که باید برسیم هیچچیزی از گناهان که بخواهد برعلیه ما باشد وجود ندارد. ریشه آن کجاست؟ ستاریت خداست. اینجا انسان میشود مثل کسی که «لا ذَنب لَه» مثل کسی که گناه نکرده و تازه متولدشده است. انسانی که تازه به دنیا آمده است معصوم است.
حالا در این ظرف ما هرچه خدا میخواهی بریز. آنچه برای سال آینده میخواهیم میشود در این صفحه نوشت چون پاک است. اگر غفاریت را به دست بیاوریم پاک پاک هستیم. ما به خدای تعالی این ظن و گمان را داریم که در اینجا که جمع شدهایم در این وقت شب که گفتهای اگر بیدارباشید شمارا میآمرزم ما به آن اعتقاد و یقین داریم ظن ما هم همین است که خدای تعالی الآن همه ما را بخشیده است. همه مشمول غفران الهی هستیم؛ اما از آن باب که گفت بخواهید ما غفران الهی را میخواهیم. چه خاصیتی دارد این غفران؟ صفحه پاک میشود. صفحه که پاک شد حالا میخواهد بنویسد. در دنیا اینطور است که دفتر را میآورند و میگویند ببینید سال گذشته چه کرده است. بر اساس سال قبل سال بعد را مینویسند. در بودجهریزی اینطور است. میگویند این مقدار سال گذشته برای آنها بودجه تعیین کردیم. چقدر توانستند جذب کنند؟ فلان مقدار. معلوم میشود که چقدر میتوانستند کار کنند. برای سال بعد که میخواهند بودجهریزی کنند بر اساس عملکرد سال قبل مینویسند. اینجا هم همینطور است. امشب که در این صفحه میخواهند بنویسند نگاه میکنند ببینند چگونه بنویسند. صفحه سفید که برده شد خواستههایمان را در آن مینویسند. چون چیزی در آن نیست که بخواهند مقایسه کنند.
اینها را خودش فراهم کرده است. چون میخواهد بندههایش را نجات بدهد. نمیخواهد بندگانش فراری شوند. به کجا فرار کنند؟ جایی برای فرار نداریم. این بساط را خودش چیده است. بندهام گناه کرده است کجا برود. اگر من بخواهم با قهر و غلبه با او برخورد کنم چیزی برایش نمیماند. نابود میشود. بعضی از روایات خیلی عجیب است. این روایت از امام رضا -علیهالسلام- است فرمودند که رسول خدا فرمود «اذا کان یوم القیامه تجلی الله تعالی لعبده المؤمن فیقفه علی ذنبه ذنبا ذنبا، ثم یغفر الله له. لا یطلع الله علی ذلک ملکا مقربا ولا نبیا مرسلا، ویستر علیه ما یکره ان یقف علیه احد، ثم یقول لسیئاته کونی حسنات» روز قیامت خدای تعالی بر بنده مؤمن تجلی میکند او را بر یکیک گناهانش آگاه میکند که تو بودی آن روز این کار را کردی. آن نگاه را کردی. آن حرف را زدی. آن امضا را کردی. آنجا که نباید میرفتی رفتی. آنجا نباید میخوردی خوردی. آنچه نباید میگفتی گفتی. یکییکی همه اینها را بر بندهاش میگوید. بعد خود خدا شروع میکند به بخشیدن. جوری خدای تعالی این یکییکیها را میبخشد که هیچ فرشته مقربی و نبی مرسلی از آن گناهان آگاه نمیشود و آنچه را که بنده مؤمن بدش میآید که کسی از وضعیت او مطلع شود خدای تعالی همه آن را میپوشاند. تازه خدای تعالی در این فضا هم میگوید تمام این سیئاتش هم حسنه باشد.
خدای تعالی گفته است بیا اگر بیدارباشی میبخشم. اگر بخواهی به تو میدهم. فراوان هم میدهم. بدون درخواست میدهم با خواسته هم میدهم. آن شهودی را هم که میخواهند برعلیه تو صحبت کنند به فراموشی میاندازم. روایت دارد که خود ما هم بعداً یادمان میرود که چهکاره بودیم. تو فقط بیا تو فقط بخواه. استاد الهی ما از یکی از اهل معرفت نقل میکرد با یک واسطه که او به او یاد داده بود بنده بهواسطه استادم دارم این را نقل میکنم که امشب که شب قدر است با توجه به همان روایات دست به غفران الهی شویم و آن استاد الهی فرموده بود شما ۱۰۰ مرتبه امشب بگویید «یا غافر الذنب اغفر ذنوبی» اینکه به غفاریت خدا چنگ بزنیم یعنی زیاد استغفارکنیم. همینطور که نشستهاید تا سحر استغفارکنید. هر طور هم که میخواهید استغفارکنید. استغفار خیلی خاصیت دارد. من سالهای گذشته درباره استغفار زیاد صحبت کردم. همین «استغفرالله ربی و اتوب علیه» «استغفر الله و اسئله التوبه» در بعضی از عبارات دارد «واغفر لی ما قد خفی الناس من امری» خدایا ببخش آن چیزهایی را که مردم ندیدند ما چه کردیم. خدا هم میبخشد. «إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا » تا امشب بخشیده نشویم تا این ظرف پاک نشود در آن گلاب هم بریزند بو میگیرد. چیز خوب هم که بریزند بد بو میشود. اگر صفحه دل پاک نشود در آن چیز درستوحسابی نمیریزند.
بیایید باخدای تعالی صحبت کنیم. از زبان امیرالمؤمنین سخن بگوییم. اینطور بهتر است که بگوییم امیرالمؤمنین از زبان ما سخن میگوید. خوب دل بدهید. «إلهی، إن کُنتَ لا تَرحَمُ إلاّ المُجِدِّینَ فی طاعَتِکَ فإلى مَن یَفزَعُ المُقَصِّرونَ» خدایا اگر بناست که تو رحم نکنی مگر به کسانی که در طاعت تو کوشش دارند فقط آنها را ببینی پس آنکسانی که تقصیر کردند به چه کسی پناه ببرند؟ «و إن کُنتَ لا تَقبَلُ إلاّ مِنَ المُجتَهِدینَ فإلى مَن یَلتَجِئُ المُفَرِّطونَ» خدایا اگر بناست قبول نکنی مگر از کسانی که شب تا صبح به بندگی تو مشغول هستند پس کسانی که کوتاهی کردند شبها تا صبح خوابیدند و به بندگی تو رو نیاورند به چه کسی ملتجإ شوند و به چه کسی پناه ببرند؟ اگر تو اکرام نمیکنی مگر به کسانی که اهل احسان بودند پس بندگان گناهکار تو چهکار کنند؟ اگر رستگار نمیشود در روز قیامت مگر کسانی که اهل تقوا بودند پس اهل گناه به چه کسی استغاثه کنند؟ اما خودش گفته است که دستگیری میکنم و دستگیری میکند. مفصل است مناجات امیرالمؤمنین. باخدا ناز میکند. یکی از کارهایی که ما باید بکنیم دِلال است. از خودمان بگوییم وضعیت خودمان را بگوییم و از خدای تعالی طلب کنیم. خدایا تو که بخشنده هستی تو که درهای رحمتت باز است تو که کریمی کسی در خانه کریم که چیزی نمیبرد. کریم بدون خواسته میبخشد. کریم اصلاً بهطرف مقابلش نگاه نمیکند.
ملائکه و روح امشب آمدند برای تقدیر امور. در زیارت امام حسین نخواندهاید «إِرَادَهُ الرَّبِّ فِی مَقَادِیرِ أُمُورِهِ تَهْبِطُ إِلَیْکُمْ وَ تَصْدُرُ مِنْ بُیُوتِکُمْ» اراده خدا بر آن قرارگرفته است که وقتی میخواهد تقدیر امور بندگانش را بکند از خانه امام حسین بلند میشود. از خانه امیرالمؤمنین بیرون میآید. تقدیرات امور ما امشب رقم میخورد. خودش گفت اگر بیدارباشید میبخشم؛ اما بخواهید. چه بخواهیم؟ بخشش را بخواهید. غفران را بخواهید. خاصیتش این است که صفحه دل پاک میشود. در این صفحه که پاکشده مقدرات یکساله را که میخواهند بنویسند جا برای نوشتن هست. همهچیز را مینویسند.