- حدیث بندگی
- موضوع: شرح موعظه پیامبر (ص) به ابن مسعود
- ۱۳۹۷/۱۲/۱– جلسه بیست و یکم
بسمالله الرحمن الرحیم
«یَا ابْنَ مَسْعُودٍ الْإِسْلَامُ بَدَأَ غَرِیباً وَ سَیَعُودُ غَرِیباً کَمَا بَدَأَ فَطُوبَى لِلْغُرَبَاءِ فَمَنْ أَدْرَکَ ذَلِکَ الزَّمَانَ مِمَّنْ یَظْهَرُ مِنْ أَعْقَابِکُمْ فَلَا یُسَلِّمُ عَلَیْهِمْ فِی نَادِیهِمْ وَ لَا یُشَیِّعُ جَنَائِزَهُمْ وَ لَا یَعُودُ مَرْضَاهُمْ فَإِنَّهُمْ یَسْتَنُّونَ بِسُنَّتِکُمْ وَ یُظْهِرُونَ بِدَعْوَاکُمْ وَ یُخَالِفُونَ أَفْعَالَکُمْ فَیَمُوتُونَ عَلَى غَیْرِ مِلَّتِکُمْ أُولَئِکَ لَیْسُوا مِنِّی وَ لَسْتُ مِنْهُمْ یَا ابْنَ مَسْعُودٍ لَا تَخَافَنَّ أَحَداً غَیْرَ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى یَقُولُ أَیْنَما تَکُونُوا یُدْرِکْکُمُ الْمَوْتُ وَ لَوْ کُنْتُمْ فِی بُرُوجٍ مُشَیَّدَهٍ وَ یَقُولُ یَوْمَ یَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الْمُنافِقاتُ لِلَّذِینَ آمَنُوا انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِکُمْ إِلَى قَوْلِهِ وَ بِئْسَ الْمَصِیرُ»
«یَا ابْنَ مَسْعُودٍ الْإِسْلَامُ بَدَأَ غَرِیباً وَ سَیَعُودُ غَرِیباً کَمَا بَدَأَ فَطُوبَى لِلْغُرَبَاءِ» اسلام در آغاز غریب بود، در آینده هم مثل گذشته غریب خواهد شد. پس بهشت و سعادت برای غریبان است.
اسلام با غربت شروع شد. از فتح مکه و بعد از فتح مکه. حالات اسلام و مسلمین قابل بررسی و دقت است. بعد از هجرت که اسلام قوه ای گرفت و سعه ای پیدا کرد باز هم غریب بود. فشارها و سختی ها و مشکلاتی که برای اسلام پیش آمد. جنگ هایی که تحمیل کردند بر پیغمبر و مسلمین. جنگ بدر و احد و خندق، جنگ های کمر شکنی بود.
شروع اسلام با غربت بود. آن سه سال اول و بعد از بعثت و بعد از هجرت و بعد از ارتحال پیغمبر اکرم. شروع کار اسلام با غربت بود. مسلمان ها را به زحمت انداختند. فقر اقتصادی شدید بود. دوران شعب ابی طالب سنگ به شکم می بستند. در بعضی از جنگها یک خرما بین چند نفر تقسیم میشد. اینها غربت است. در همان جنگها که لشکر اسلام یک خرما را بین هم تقسیم میکردند لشکر کفار شتر نحر می کردند و کباب درست می کردند و بوی کباب به لشکر اسلام می رسید. ببینید چه ظلمی بود.
اسلام غریب شروع شد و جالب است که می گوید «وَ سَیَعُودُ غَرِیباً» بازهم غریب می شود. غربت هر چیزی به زمان خودش است. الان به نظر شما اسلام غریب نیست؟ ادعای اسلام و مسلمانی زیاد است ولی واقعاً اسلام غریب است. همین ادعاهایی که ما برای مسلمانی داریم غربت اسلام است که می خواهند اسلام را با حرکات ما بشناسند، با حرفهای و روش ما بشناسند، با دینداری ما بشناسند.
غریب کسی است که از وطنش دور است. امام رضا غریب بود چون خانواده اش کنار او نبودند. کسی که خانواده او با او نباشند و از وطنش دور افتاده باشد اصطلاحاً غریب می گویند. اگر اسلام از قرآن و عترت و احکامش جدا باشد غریب است. اگر قرآن و عترت در اسلام نقش نداشته باشد غریب می شود. در طول تاریخ اسلام عدهای از مسلمین خون دادند و سختی کشیدند و به زحمت افتادند. زندان رفتند و تبعید کشیدند تا اسلام را از غربت در بیاورند. احکام اسلام و آیات الهی و عترت طاهره را دوباره زنده کنند. به وطن اصلی اش برگردانند. وطن اصلی اسلام دل مومنین است. مومنین و مسلمین طبق آیات قرآن و دستورات عترت زندگیشان را اداره کنند. اگر اسلام به آن حالت برگشت در وطنش قرار گرفته است.
طبق آیات قرآن انقلابی های قبل از انقلاب با انقلابیون بعد از انقلاب با هم فرق دارند. یک عده از انقلابیون زمان غربت اسلام بودند. جنگ بدر و احد و جنگهایی که پیغمبر اکرم انجام داد اینها اول انقلاب رسول خدا بود. صدر اسلام بود. صدر انقلاب بود. سالهای اولیه بود و اسلام غریب بود.
بگذریم از اینکه در سال ارتحال رسول خدا لشکر رسول خدا آماده شده بود که به جنگ روم برود؛ یعنی قوه ای شده بود و گسترهی داشتند. اموالی در اختیار آنها بود و وضعیت خوب شده بود. اسلام گسترش پیدا کرده بود. آنقدر گسترش پیدا کرده بود که برای قیصر روم و کسرای ایران بیانیه فرستادند. انقلابی هایی که اول بودند مثل عمار یاسر، بلال، صهیب رومی، اینها به زحمت افتادند.
حالات بلال را خوانده اید و شنیده اید. به بدنش عسل می مالیدند و در گرمای تابستان زنبور ها را روی او رها میکردند. سنگهای قوی را روی سینه او قرار می دادند که استخوان هایش شکست. فیلم ها هم بعضا نشان داده است. البته حقیقت را که نمی توانند نشان دهند. قسمتی از آن را به نمایش میگذارند. اینها انقلابیون قبل از انقلاب هستند که انقلاب پیغمبر هنوز توسعه پیدا نکرده است. مسئله حاکمیت و فرمانروایی نیست. از روی عِرق و حقیقت است.
در انقلاب اسلامی هم کسانی که انقلاب کردند، انقلابیونی که زندان رفتند و کتک خوردند. آنها یک درصد هم احتمال نمی دادند که انقلاب پیروز شود که بعد وقتی پیروز شد بشوند رئیس فلان جا. اصلاً یک درصد هم احتمال نمی دادند. به وظیفه شان عمل می کردند. بنایشان بر این بود که کارشان را درست انجام بدهند. اینکه باید با طاغوت و ظالم بجنگند.
قبل از انقلاب و بعد از انقلاب خیلی فرق دارد. وقتی انقلاب شد و کشته ها رفتند و تبعید ها کشیده شد و اتوی داغ چسباندند و ناخن ها کشیده شد، تمام که شد و آبها از آسیاب افتاد، حالا بیا در مسئولیت بنشین و شعار بده. حرف محکم انقلابی بزن، انقلابی بودن بعد از انقلاب زیاد زحمتی ندارد. خیلی ها می توانند انقلابی باشند.
قبل از انقلاب پیغمبر، حوالی انقلاب پیغمبر و بعد از انقلاب پیغمبر با هم مساوی نیست. در انقلاب ما هم همینطور. یادم هست که هنوز انقلاب نشده بود مثلاً برای اعلامیه چسباندن عدهای خوف داشتند و یک کارهایی را نمی کردند؛ اما بعد از انقلاب جوری شدند که شک می کردیم ما درست می گوییم یا آن ها درست می گویند. درست مثل همین چیزی که در تاریخ است.
در قرآن کریم آیه ۹۵ سوره مبارکه نساء می فرماید «لَا یَسْتَوِی الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ غَیْرُ أُولِی الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِینَ دَرَجَهً وَکُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَى الْقَاعِدِینَ أَجْرًا عَظِیمًا» یعنی قبل از انقلاب و بعد از انقلاب فضلش فرق دارد. فضیلت کسانی که مجاهدت کردند تا پیروزی به دست بیاید و کسانی که بعد از پیروزی این کارها را انجام دادند فرق دارد.
نه اینکه کسانی که بعداً حرکت می کنند و در آن مسیر حرکت میکنند پاداشی ندارند. اینطور نیست. بحث ما بحث فرصت طلب هاست که به دنبال بعضی از مسائل هستند. به هر جهت اینها با هم فرق دارند و خدا بین این گروه و آن گروه فرق گذاشته است.
اسلام غریب شروع شد و دوباره غریب می شود. الان امام زمان -سلام الله علیه- غریب نیست؟ الان اسلام غریب نیست؟ الان داعیه داران اسلام چه کسانی هستند؟ کسانی که مسلمین را می کشند. بچه مسلمان ها را از بین میبرند. آل سعود داعیهدار اسلام است. امیرالمومنین -سلام الله علیه- در نهج البلاغه می فرماید «فَإِنَّ هذا الدِّیْنَ قَدْ کَانَ أَسِیْراً فِی أَیْدِی الْأَشْرَارِ» دین در دست اشرار اسیر است. این آل ها اسلام را در سیطره قرار دادند و اسیر است.
البته در این عصر انقلاب اسلامی به برکت خون هایی که ریخته شده است اسلام را از غربت در آورد. الان هر حرکت ضد استکباری و ضد ظلم در سراسر عالم چه از مسلمان چه از غیر مسلمان صادر شود ریشه اش انقلاب اسلامی است. همین فرانسه را ببینید جلیقه زردها ۱۴ هفته است دارند میجنگند. نزدیک ۷ هزار نفر زندانی دارند. بیش از ۲۰۰۰ نفر زخمی و کور و دست قطع دارند. میگویند از انقلاب اسلامی و تظاهرات مردم در ایران ایده گرفته ایم.
انقلاب اسلامی فقط اسلام را زنده نکرد. مسیحیت را هم زنده کرد. یهود را هم زنده کرد. دین را زنده کرد. معنویت را زنده کرد. الان سیل گرایش به معنویت و اسلام خواهی خیلی در دنیا سرعتش بالاست. تعداد مساجدی که الان در آمریکا ساخته شده در این سالهای اخیر از ایران بیشتر است.
در اینجا رسول خدا می فرماید «فَطُوبَى لِلْغُرَبَاءِ» خوش به حال غریب ها. خوش به حال کسانی که وقتی اسلام غریب میشود آنها هم غریب هستند. طوبا بهشت است. بهشت و سعادت برای این غریبه هاست. برای کسانی که در این بزنگاه ها در صحنه های سخت در گرفتاری ها به داد اسلام رسیدند. حرف از اسلام و مسلمانی زدند و از ارزشهای اسلامی دفاع کردند.
اسلام غریب آمد و غریب می رود و خوش به حال کسانی که غریب هستند. بهشت برای آنهاست؛ یعنی کسانی که حمایت کردند. رسول خدا فرمود: غربا انسانهای صالحی هستند که در بین جمع کثیری از انسان های شرور، کم هستند. از رسول خدا -صلی الله علیه و آله و سلم- سوال کردند که غریبان آینده اسلام چه کسانی هستند؟ گفتید که به زودی اسلام غریب میشود. غربای آن زمان چه کسانی هستند؟ در زمان خودتان که معلوم شد چه کسانی بودند. اصحاب پیغمبر در آن اوایل «وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ» در قرآن هم میفرماید آنها بودند. بعدا چه کسانی هستند؟
«قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ : إِنَّ اَلْإِسْلاَمَ بَدَأَ غَرِیباً وَ سَیَعُودُ غَرِیباً کَمَا بَدَأَ فَطُوبَى لِلْغُرَبَاءِ قِیلَ وَ مَنْ هُمْ یَا رَسُولَ اَللَّهِ قَالَ اَلَّذِینَ یَصْلُحُونَ إِذَا فَسَدَ اَلنَّاسُ إِنَّهُ لاَ وَحْشَهَ وَ لاَ غُرْبَهَ عَلَى مُؤْمِنٍ وَ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ یَمُوتُ فِی غُرْبَهٍ إِلاَّ بَکَتْ عَلَیْهِ اَلْمَلاَئِکَهُ رَحْمَهً لَهُ» وضع فاسد جامعه را اصلاح میکنند. اصلاح طلب ها. البته یادتان باشد که این اسم ها را می دزدند.
اصلاح طلب امام حسین است. «خَرَجْتُ لِطَلَبِ الاِْصْلاحِ فى أُمَّهِ جَدّى» یعنی من اصلاحطلب هستم. اصلاحطلبی را اینها دزدیدند. همانطور که اصولگرایی را دزدیدند. چون اصولگرایی هم مربوط به امام حسین است. «أُریدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَأَنْهى عَنِ الْمُنْکَرِ وَأَسیرَ بِسیرَهِجَدّى وَأَبى عَلِىِّ بْنِ أَبیطالِب» یعنی میخواهم به آن اصول برگردانم؛ یعنی سیره جدم تغییر کرده است. اصول به هم خورده است. می خواهم به اصل برگردانم. امام حسین هم اصولگراست هم اصلاح طلب.
اتفاقا روش کارش هم اعتدالی است؛ یعنی هرگز افراط و تفریط ندارد. چون اگر یادتان باشد رهبر معظم انقلاب فرمودند اعتدال یعنی کسی که اهل امر به معروف و نهی از منکر است. حضرت آقا یک وقت در بیانشان فرمودند: فکر نکنید که اعتدال یعنی اینکه هیچ نگو و میانه رو باش. اعتدال یعنی کسی که اهل امر به معروف و نهی از منکر است. امام حسین می گوید برای امر به معروف و نهی از منکر وسط میدان آمدم. اصلاح طلب، اصولگرا، اعتدالی امام حسین است. امام حسین عزت طلب بود و عزتمند بود و عزیز بود.
حضرت فرمودند «اَلَّذِینَ یَصْلُحُونَ إِذَا فَسَدَ اَلنَّاسُ إِنَّهُ لاَ وَحْشَهَ وَ لاَ غُرْبَهَ» این غربا که میگوییم در آینده می آیند کسانی هستند که وضع فاسد مردم و جامعه را اصلاح میکنند؛ اما باید توجه داشت که برای مومن وحشت و غربتی نیست. «إِنَّهُ لاَ وَحْشَهَ وَ لاَ غُرْبَهَ» نه وحشت میکند نه غریب می ماند. غریب به آن معنا که از اسلام فاصله بگیرد. به همان معنایی که گفتیم؛ یعنی با قرآن و اهل بیت انس دارد. هر مومنی هم در غربت بمیرد فرشتگان الهی از روی رحمت بر او گریه می کنند. «وَ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ یَمُوتُ فِی غُرْبَهٍ إِلاَّ بَکَتْ عَلَیْهِ اَلْمَلاَئِکَهُ رَحْمَهً لَهُ» یعنی در جایی برود و مظلومانه بمیرد ملائکه خدا برای او گریه میکنند و بر او رحمت نازل میشود.
در دوران غیبت همینگونه می شود. احکام الهی کنار گذاشته می شود. کأن اسلام غریب می شود که وقتی حضرت حجت -سلام الله علیه- می آیند و مطالب را میگویند مردم میگویند اسلام جدید شده است. مثل اینکه الان بگوییم نماز هایی را که می گویند جزو اسلام نیست. کاری را که شب اول ربیع میکنند جزو اسلام نیست. مردم میگویند حاج آقا دارد چیز جدید می گوید، ما یک عمر است که این کارها را انجام میدهیم.
یک زمانی در مسجد خودمان به مردم گفتم دعای ماه رجب که باید دست را به محاسن بگیریم این کار را باید از اول دعا انجام دهیم نه از وسط دعا. یکی گفت ما ۶۰ سال است که داریم این کار را انجام میدهیم چرا چیزهای جدید و مندرآوردی میگویید. امام زمان -سلام الله علیه- می آید جلوی اشتباهات را میگیرد. میگویند اسلام جدید شده است.
بعد حضرت فرمودند: «فَمَنْ أَدْرَکَ ذَلِکَ الزَّمَانَ مِمَّنْ یَظْهَرُ مِنْ أَعْقَابِکُمْ فَلَا یُسَلِّمُ عَلَیْهِمْ فِی نَادِیهِمْ وَ لَا یُشَیِّعُ جَنَائِزَهُمْ وَ لَا یَعُودُ مَرْضَاهُمْ فَإِنَّهُمْ یَسْتَنُّونَ بِسُنَّتِکُمْ وَ یُظْهِرُونَ بِدَعْوَاکُمْ وَ یُخَالِفُونَ أَفْعَالَکُمْ فَیَمُوتُونَ عَلَى غَیْرِ مِلَّتِکُمْ أُولَئِکَ لَیْسُوا مِنِّی وَ لَسْتُ مِنْهُمْ». اگر در دوران غربت بودی یعنی زمانی که احکام اسلام رعایت نمی شد و به قرآن و روایات توجه نداشتند، اگر از نسل شما به آن زمان رسیدند در آنجا به آنها سلام ندهید؛ یعنی برای آنها سلامتی نخواهید. بر جنازه هایشان حاضر نشوید. مریض هایشان را عیادت نکنید. چون اسلام غریب شده و آنها مسلمان نیستند. آنها به روش شما و عقاید و گفته های شما تظاهر می کنند ولی با اعمالشان مخالفت می کنند. اینها منافق هستند.
من الان اگر شاخصه های منافق را به شما بدهم یک دفعه می بینید که بعضی ها که خیلی شما آنها را می بینید و از آنها حرف می شنوید و به آنها توجه دارید جزو سران نفاق هستند. اگر بخواهم بگویم. ولی وظیفه ندارم فعلا بگویم. اگر لازم باشد میگویم؛ اما فعلا وظیفهای ندارم. ما به چه کسی نباید سلام بدهیم؟ در تشییع جنازه چه کسی نباید حاضر شویم؟ کسی که مسلمان نیست. کسی که
میفرماید آنها بر غیر از دین شما میمیرند. آنها از من نیستند و من هم از آنها نیستم. چهره اینها را یادتان نرود. هفته گذشته گفتیم که محراب آنها زنانشان هستند. خدای آنها شکم آنهاست. آنها منافق هستند.
«یَا ابْنَ مَسْعُودٍ لَا تَخَافَنَّ أَحَداً غَیْرَ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى یَقُولُ أَیْنَما تَکُونُوا یُدْرِکْکُمُ الْمَوْتُ وَ لَوْ کُنْتُمْ فِی بُرُوجٍ مُشَیَّدَهٍ» پسر مسعود از احدی غیر از خدا نترس. خدا میفرماید هر جا که باشید مرگ شما را درک می کند و لو در برج های محکم خودتان را پنهان کرده باشید. تامه مرگ وقتی آمد آنقدر با سرعت می آید که شما وقت نمی کنید چشم هایتان را ببندید. مرگ انبیاء خدا را گرفت. انسانهایی که لنگر زمین بودند آنها را هم خدای تعالی برد.
«وَ یَقُولُ یَوْمَ یَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الْمُنافِقاتُ لِلَّذِینَ آمَنُوا انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِکُمْ إِلَى قَوْلِهِ وَ بِئْسَ الْمَصِیرُ» رسول خدا به آیه ۱۳ و ۱۴ سوره مبارکه حدید اشاره می کند. برای همین گروه منافقان. در آن روز زنان و مردان منافق به کسانی که با ایمان هستند می گویند به ما مهلت بدهید تا از نور تان استفاده کنیم. چون در روز قیامت می بینند که اهل ایمان نورانی هستند. خودشان در تاریکی هستند و سرنوشت شومی خواهند داشت.
به آنها گفته می شود که باید در دنیا با ایمان و عمل صالح کسب نور میکردید. اینجا جای تحصیل نور نیست. منافقین می گویند مگر ما با شما نبودیم؟ در کنار پیغمبر با شما بودیم. در کنار امیرالمومنین ما با شما بودیم. همینطور تا الان در انقلاب با شما بودیم در نماز جمعه با شما بودیم. چه شده است که شما را دارند با سرعت به سمت رحمت الهی میبرند ولی مادر عذاب گرفتار شدیم و ما را رها کردید؟
جواب میشنوند که بله در همه جا باهم بودیم. در سفر و حضر و جنگ و صلح. در جنگ می گفتید که الان تابستان است نمی شود الان زمستان است. با ما بودید ولی مسجد تان مسجد ضرار بود. با ما بودید ولی از نظر عقیده باهم فاصله داشتیم. شما به واسطه مسیر کفر به فتنه افتادید و به خودتان ظلم کردید.