متن کامل خطبه نماز جمعه ۱۸/۸/۹۷
استان البرز، شهرستان کرج
بسمالله الرحمن الرحیم
الحمدالله ربالعالمین والصلاه والسلام علی سید الانبیاء و المرسلین
العبد الموید والرسول المسدد ابالقاسم المصطفی محمد
و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین سیما بقیه الله الاعظم فی الارضین
واللعنه الدائمه علی اعدائهم اجمعین من الان الی قیام یوم الدین
عباد الرحمن أوصیکم و نفسی بتقوى اللَّه. اهل تقوا در معیشت و زندگی مادی نه زیادهروی و اسراف دارند و نه خسیس هستند که به ضروریات زندگی هم نپردازند بلکه رعایت اقتصاد به معنای اعتدال و میانهروی را میکنند. لذا به مناسبت بحثهای اقتصادی که دنبال میکنیم لازم است به یکى از مهمترین آموزههای دینی که در زندگی نقش مؤثر و فراوانی دارد اشارهکنم؛ و آن مسئله انـدازه نگهداشتن است.
یعنی هرکدام از ما بتوانیم مصارف مختلف زندگی را کنترل و تنظیم کنیم؛ یعنی انضباط مالی داشته باشیم. مسئلهای که کمتر به آن توجه میکنیم درحالیکه نسبت به زندگی دنیایی ما که آخرتمان را میسازد بسیار نقش مهمی دارد. اندازهگیری مخارج زندگی که در روایات به آن تقدیرالمعیشه گفتهاند اگر رعایت شود خیلی از مشکلات معیشتی را جبران میکند. اگر کسی در مصرف معتدل و میانهرو باشد و بر اساس کفاف برنامهریزی کند به بینیازی میرسد.
رعایت این دستور دینی هم متوجه افراد است هم اجتماع؛ یعنی اگر مسئولین اقتصادی این مهم را رعایت نکنند جامعه دچار بحران خواهد شد؛ و اگر رعایت کنند رفاه فردی و اجتماعی را به همراه دارد. معمولاً کسانی که اهل رعایت اقتصاد به معنای میانهروی در مصرف نیستند مبتلابه اسراف میشوند که هلاککننده است. امیرالمؤمنین -علیهالسلام- فرمودند «مَنْ لَمْ یُحْسِنِ الِاقْتِصَادَ أَهْلَکَهُ الْإِسْرَافُ» هر کس میانهروى را بهخوبی (و دقیق) رعایت نکند اسراف او را تباه سازد.
اساساً انسان فطرتاً در همه امور مادی و معنویاش تمایل بهاعتدال و میانهروی دارد. در روایات هم به همین تأکید شده و در ادعیه هم به ما آموختند که از خداوند همین را طلب کنیم. امام سجاد -علیهالسلام- در دعای سیام صحیفه به خدای تعالی عرض میکند: «وَ قَوِّمْنِی بِالْبَذْلِ وَ الِاقْتِصَادِ…» یعنی از خدای تعالی میخواهد که او را با دست بخشنده داشتن و میانهروی در زندگى بر پاى دارد. دقت دارید که حضرت مال فراوان که موجب طغیان و سرکشی میشود و انسان را ازخودبیخود میکند نمیخواهد.
امام -علیهالسلام- در جای دیگر هم یاد دادند که از خداوند همیشه بخواهید که آبرویتان حفظ شود. گاهی مال فروان انسان را بیآبرو و هلاک میکند. امیرالمؤمنین -علیهالسلام- فرمودند «لَنْ یَهْلِکَ مَنِ اقْتَصَدَ» هرگز تباه نشد آنکس که میانهروی کرد. این عبارت امام حتی تولید را هم میگیرد که تولیدکنندگان از ساخت کالاهای غیرضروری اجتناب کنند.
در اینجا به تعدادی از روایات این باب اشارهکنم تا از برکت کلام معصوم بیشتر بهرهمند شویم. این تعبیر که عرض میکنم از رسول خدا و امیرالمؤمنین و امام صادق -علیهمالسلام- بیانشده که فرمودند: «التَّقْدِیرُ نِصْفُ الْمَعِیشَه» اندازه نگاهداشتن نیمى از معیشت است. علی -علیهالسلام- «التَّقْدِیرُ نِصْفُ الْعَیْش». در بیان دیگر «نصف المئونه». اندازه نگاهداشتن نیمى از گذران روزی و هزینه زندگى است.
علی -علیهالسلام- «الِاقْتِصَادُ یُنْمِی الْقَلِیلَ» میانهروى کم را زیاد مىکند. در خریدوفروش و اندازه کردن کالا هم اگر دقت شود همین آثار را دارد؛ یعنی مجموعهای از روایات به ما میگوید اگر در وزن کردن و پیمانه کردن و اندازه نگهداشتن در مصرف دقت کنید از رفاه بیشتری در زندگی برخوردار خواهید بود.
امام صادق -علیهالسلام- فرمودند: شخص باید روزی خانواده خود را با پیمانه (با حساب و اندازه) بدهد، من هم براى خودم و هم خانوادهام پیمانه مىکنم و براى هرکدام مقدار لازم را در نظر بگیرد، پس هر یک مىتوانند سهم خود را مصرف کنند، یا به افراد دیگر ببخشند، یا به فقرا انفاق کنند.
پیمانه کردن یک روش زندگی است یکی از وظایف دینی است مثلاً برای مصرف گوشت سرانه تعیین کنید برای مصرف میوه سرانه تعیین کنید منافاتی با جواد بودن و بخشنده بودن ندارد. یکی از آثار فهمیدن دین این است که شخص دیندار در مصرف، اندازه نگه میدارد. اگر میخواهید ببینید کسی دیندار است دین را خوب فهمیده است یا نفهمیده است به زندگیاش نگاه کنید ببینید برای زندگیاش برنامه دارد؟ حالات حضرت امام را ببینید حالات بزرگان را ببینید همه اندازهگیری داشتند
رسول خدا فرمودند: ازجمله فهم تو در دین این است که در امور زندگانیات مدارا و رفق داشته باشی. اگر دقت کرده باشید افرادی که رعایت امور خود را دارند از سلامت بیشتری برخوردارند؛ یعنی اگر کسی مثلاً در خوردوخوراک افراطوتفریط نداشته باشد، سالمتر است.
امیرالمؤمنین -علیهالسلام- فرمودند: کسى که از خوردن خود کم کند، تندرستیاش افزون شود… و یا فرمودند: بر شما باد به میانهروى در خوراکیها، که هم از اسراف به دور است و هم براى سلامتى بدن مناسبتر و هم براى عبادت بهتر. حتی در بعض روایات دارد کسی که کم میخورد از فکر سالمتری برخوردار است.
این بحث مفصل است و در جوامع روایی ما بسیار مطلب گفتهشده با یک جلسه تمام نمیشود بااینکه بنای من بر اختصار و فقط بیان رئوس مطالب است اما به قوه الهی جلسه دیگر هم بحث میکنیم. فقط در اهمیت مطلب بدانید که دعای انسان ولخرج را خداوند به اجابت نمیرساند.
امام صادق -علیهالسلام- فرمودند: «أَرْبَعَهٌ لَا یُسْتَجَابُ لَهُمْ دُعَاءٌ، رَجُلٌ جَالِسٌ فِی بَیْتِهِ یَقُولُ یَارَبِّ ارْزُقْنِی. فَیَقُولُ لَهُ أَ لَمْ آمُرْکَ بِالطَّلَبِ … وَ رَجُلٌ کَانَ لَهُ مَالٌ فَأَفْسَدَهُ، فَیَقُولُ یَا رَبِّ ارْزُقْنِی. فَیَقُولُ لَهُ أَ لَمْ آمُرْکَ بِالاقْتِصَادِ…» و مردى که مالى داشته و آن را تباه کرده است و مىگوید: پروردگارا به من روزى ده؛ و خدا مىفرماید: مگر به تو فرمان ندادم که صرفهجو باشى؟
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
والعصر ان الانسان لفی خسر الا الذین آمنوا و عملوا الصالحات و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین الصلاه و السلام علی سید الانبیاء و المرسلین ابالقاسم محمد
و صل علی امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی فاطمه الزهرا سیده نساء العالمین
و علی الحسن و الحسین سیدی شباب اهل الجنه و علی علی بن الحسین و محمد بی علی
و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد
والحسن بن علی والخلف القائم الحجه حججک علی عبادک و امنائک فی بلادک
خودم و همهی شما نمازگزاران محترم را به رعایت و تقویت و تسدید تقوای الهی دعوت میکنم. متقین در برخورد با دیگران بسیار مهربان و اهل رحمت و شفقت هستند و تا بتوانند تلاش میکنند دیگران را به سمت خوبیها دعوت کنند. امیرالمؤمنین -علیهالسلام- در حکمت ۴۷ از حکم نهجالبلاغه فرمودند: «قُلُوبُ الرِّجَالِ وَحْشِیَّهٌ فَمَنْ تَأَلَّفَهَا أَقْبَلَتْ عَلَیْهِ» دلهاى مردم رمنده (فراری) است، هر کس آنها را به دست آورد، به وى رو مىآورند. معنای روشنی دارد.
و آن اینکه باید در کسب دوستی، الفت و انس با یکدیگر، تلاش کرد. روایات متعددی داریم که تشویق به دوستی و الفت کردهاند بهخصوص اهل ایمان و نیکوکاران بهسرعت باهم مأنوس میشوند. مثل آب باران که در دریا و رودخانه حل میشود اهل ایمان نسبت به همدیگر به این سرعت الفت پیدا میکنند و حتی در روایت دارد کسی که با دیگری الفت نمیگیرد خیری ندارد.
رسول خدا فرمودند بهترین مؤمنان کسی است که اهل ایمان با او الفت میگیرند. در آیه ۶۲ و ۶۳ سوره انفال به رسول خدا فرمود: «هُوَ الَّذی أَیَّدَکَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنین» اوست که تو را به یاری خویش و به یاری مؤمنان تائید کرد. «وَ أَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِهِم» و دلهایشان را با یکدیگر الفت داد. «لَوْ أَنْفَقْتَ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعاً ما أَلَّفْتَ بَیْنَ قُلُوبِهِم» اگر تو همه آنچه را که روی زمین است را انفاق میکردی نمیتوانستی دلهای ایشان را به یکدیگر الفت دهی.
و خداوند از تألیف قلوب بهعنوان نعمت یاد میکند. سوره آلعمران آیه ۱۰۳ «وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوانا».
بههرتقدیر هرکس دلی را به دست آورد صاحب آن دل میشود. جوانان را باید دریابید که دشمنان و هرزهها و مدعیان دروغین و فرقهها دل آنها را نبرند. با اسم خوب و برنامههای خوب اول شروع میشود اما بعد کجا میرود خدا میداند. مواظب فرزندانتان باشید.
حلول ماه ربیع المولود و ماه به امامت رسیدن حضرت ولیعصر -ارواحنا فداه- را به همه شما تبریک عرض میکنم و امیدوارم که عزاداریها و سوگواریها و ابراز ارادتهای شما به ساحت مقدس اهلبیت -علیهمالسلام- بهویژه حسین بن علیبنابیطالب موردقبول خدای تعالی قرارگرفته باشد انشاءالله.
جا دارد از اقشار مختلف مردم بزرگوار و فهیم دشمنشناس و ضد استکباری و ولایت مدار کشور عزیزمان و بهخصوص برادران و خواهران البرزی تشکر کنم که با حضور حماسی و پرشور خودشان در راهپیمایی ۱۳ آبان بار دیگر به شیطان بزرگ آمریکای جنایتپیشه و اذنابش فهماندند که از استکبارستیزی خسته نشدهاند و بعد از ۴۰ سال هنوز به ارزشهای اسلامی و آرمانهای انقلابی وفادار هستند.
این را در عمل عزیزان ما در سراسر کشور هم به آمریکا و هم به آمریکا دوستان نشان دادند. آمریکاییها خودشان ادعا دارند که نتوانستند با تحریم و فشار مالی و اقتصادی موفقیتی در کم شدن نفوذ و قدرت منطقهای ایران به وجود بیاورند. لذا بهشدت عصبانی هستند و حرفهایی میزنند و یا اقداماتی دارند که برخلاف خواسته آنها نتیجه میدهد.
گاهی عصبانیتهایشان را هم بر شهروندان خودشان اعمال میکنند. دیدید که یکی از این خبرنگارها دیروز از رئیسجمهور آمریکا سؤال میکرد او را عصبانی کرد. او را ممنوعالورود به کاخ سفید کردند و از جلسه بیرونش کردند. عصبانیت آنها از جای دیگری است. خصوصاً که در انتخابات اخیر هم برایشان مسائلی پیش آمد.
اگر یادتان باشد فتنهگران سال ۸۸ بعدازاینکه نتوانستند به امیال خودشان برسند به دشمن راهکار نشان دادند. دوستان نباید آن روزها را فراموش کنند. بعضیها تلاش میکنند با بعضی از روشها بعضی از حرکتها سران فتنه و فتنهگران را تطهیر کنند. باید بصیر بود و باید دقت داشت. حتی کسانی که انتظاری از آنها نمیرود بعضی حرکتها از آنها صادر میشود که نتیجه آن تطهیر یک جریان و یک مسیر خلاف است. باید مواظب باشیم که در خواستههای دشمن قدم برنداریم.
همین فتنهگران سال ۸۸ خیلی کارها کردند و نتوانستند به خواستههایشان برسند. آمدند به دشمن راهکار نشان دادند که راه پیروزی فشار اقتصادی بیشتر بر ملت و بیثباتی کشور است. آمریکاییها هم که ادعا میکنند که طرفدار مردم هستند؛ اما در این حرکتهایشان میشود فهمید که در این ادعا راستگو هستند یا کاذباند. فشارهای بیشتری را بر مردم تحمیل کردند. حتی به دشمنان مردم هم پناه دادند و دائماً برای ساقط شدن نظام اسلامی نقشه کشیدند و نقشه میکشند و طرح میدهند.
اما همانطور که رهبر معظم انقلاب چند روز پیش هم فرمودند، سیاستهای آمریکا در مورد ایران شکستخورده است. چند روز قبل وزیر خارجه آمریکا هدفشان را از تحریمها بیان کردند. گفتند که بنایشان تقویت گروههای مخالف نظام است. اعلام کرد و گفت که فشار تحریمها فرصتی برای مخالفان رژیم فراهم میکند تا تغییراتی را که خواستار آن هستند در رژیم به وجود آورند. گفتند ما تحریمها را بیشتر میکنیم تا گروههای مخالف و ضدانقلابها در داخل بتوانند حرکتهایی را انجام دهند.
با وقاحت تمام اعلام میکنند که برای تغییر رژیم برنامه دارند. برای تغییر نظام اسلامی برنامه دارند؛ اما آمریکا این روزها باید مواظب خودش باشد که ساقط نشود. وضعیت او وضعیت ناگواری است. قبلاً به مناسبتی عرض شد. چند روز گذشته هم رهبر معظم انقلاب مفصل به آن پرداختند. اگر گوش کنیم صدای خورد شدن استخوانهای نظامِ لیبرال دموکراسی غرب بهخوبی شنیده میشود.
البته سعی میکنند با تبلیغات گسترده و دروغپردازی کسی متوجه شکست نشود. و اتفاقاً توجه عالم به مردمسالاری دینی جلب شده و دنبال میکنند. عرض کردیم آنان به کمک نوچههای داخلیشان، با جنگ روانی و رسانهای، با ارعاب و ترساندن ازیکطرف و با تطمیع و وعده دادن از طرف دیگر میخواهند نظام را به چالش بکشند و زمینگیر کنند و با بزرگنمائی القاء میکنند که تحریمها مشکلات را دوچندان کرده و یا میکند.
اصلش بحث رسانهای و بزرگنمایی و القا این مطلب است که تحریمها مشکلات بیشتری را فراهم کرده است و دوچندان کرده است. تحریمها از اول هم بوده است. ولی آن چیزی که مهم است این است که مردم، درصحنههای مختلف نشان دادند که سختیها را تحمل میکنند اما زیر بار زور گوئی و قلدری هیچ قدرتی نمیروند.
آمریکا میداند که عدهای از کشورها او را همراهی نمیکنند و ایران با کمک کشورهای آسیائی میتواند تحریمها را بیاثر کند. لذا ۸ کشور اصلی خریدار نفت ایران را استثناء کرد، آمریکا میداند که برخلاف میلش تحولات سیاسی عراق به نفع ایران پیش رفته است. لذا دیروز، عراق را هم از لیست تحریمها خارج کرد. آمریکا شیطان است. به تعبیر امام شیطان بزرگ است. کار شیطان شیطنت است.
مثل سگ است که چگونه پارس میکند و حمله میکند و بعضی وقتها میگزد و بعضی وقتها فرار میکند، شیطان هم اینگونه است. باید رفتارمان را با او تنظیم کنیم. اگر فرار کنی دنبالت میآید و اگر در مقابلش بایستی هیچ کاری نمیتواند بکند و اگر حمله کنی فرار میکند. باید با انسجام و هماهنگی و وحدت کلمه در مقابل این آخرین حربه دشمن که فشار اقتصادی و در مقابل هم قرار دادن مردم و نظام است، بایستیم تا پیروز میدان باشیم.
درباره وحدت خیلی از افراد حرف میزنند. گروههای سیاسی، مسئولین میگویند، اما وحدت لوازمی دارد. فقط ادعا کردن نیست که از وحدت بگوییم و بعد عَلَم مخالفت را خودمان برداریم. وحدت حول محور ولی امر معنا پیدا میکند. در همین مباحث اقتصادی گاهی بعض از مسئولین سخنان خوبی میگویند اما این سخنان را که بررسی میکنیم بوی تقابل با رهبری را میدهد. فقط اشاره کردم که اگر لازم باشد توضیح میدهم که بعضی از این صحبتها را بههیچوجه نمیپذیریم که از وحدت گفته شود اما توضیح مطلب چیزی برخلاف نظر رهبری و مسیری که رهبری برای نظام تعیین میکنند باشد.
یک بعد دیگر شکست غرب و آمریکا جریان یمن است. آمریکا قصد داشت برای اداره جهان اسلام عربستان را محور قرار دهد. سالهای سال هم کارکردند. زیرساختهایش را درست کردند. زمینههای فکری و اجتماعی آن را درست کردند. ازلحاظ سیاسی بحثهایش را پیش بردند و تلاش هم شد که وجهه عربستان منطقی و معتدل نشان داده شود؛ اما جنگ یمن همه را به هم زد. کشتار هزاران نفر یمنی بیگناه که کشورهای استکباری مستقیماً کمک میکردند وجهه عربستان را خراب کرد و هیبت نداشتهاش بعد از ۴۴ ماه مقاومتِ مردم یمن از بین رفت و از طرف یمن انصار الله قدرتمند شد.
و الآن در چنین فضایی که حملات موشکی و پهبادی یمنیها بالاگرفته است آمریکا فرانسه و بعضی از کشورها اعلام آتشبس میکنند تا راه فراری برای استیصال خود پیدا کنند. نشانه این قدرت هم این است که وزیر خارجه آمریکا شرط مذاکره با انصار الله را خوددارى انصار الله از حمله موشکى وپهبادى به عربستان و امارات اعلام کرده است. انشا الله بهزودی شاهد نصرت و پیروزی نهائی انصار الله و یمن مظلوم باشیم.
آیه ۲۰۷ سوره مبارکه بقره که فرمود: «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِباد» در وصف امیرالمؤمنین -علیهالسلام- است. وقتیکه خدای تعالی به خاطر کار بزرگ او به فرشتگان مباهات فرمود؛ و آن مربوط به وقتی است که ۴۰ نفر از قریش قصد کشتن رسول خدا را کردند و حضرت هم قصد هجرت از مکه به سمت مدینه را داشتند و لازم بود برای عادیسازی کسی جای رسول خدا بخوابد.
که امیرالمؤمنین این خطر را به جان خریدند و با ایثار و شجاعت بینظیر خودشان در آن شب که به لیله المبیت مشهور است، جان رسولالله را حفظ کردند و در مقدمات تشکیل حکومت اسلامی و گسترش اسلام نقش خودشان را بهخوبی ایفاء کردند؛ و با این حرکت که اول ماه ربیعالاول بود نقشههای شوم مخالفین اسلام را بهکلی از بین بردند. اگر اهمیت کار معلوم شود، علت مباهات الهی هم معلوم میشود. خداوند همه ما را از شیعیان راستین علیبنابیطالب قرار بدهد. روز اول ربیع آغاز هجرت رسول خداست که گرامی است.
تیم اقتصادی جدید دولت تشکیلشده، با توجه به تغییر وزرای چهار وزارتخانهی کلیدی امیدواریم کمبودها و ناکارآمدیها، چون فقط کمبود نبود، بی مدیریتی و بیمسئولیتی بعضی از وزیران به بعضی از قسمتهای کشور آسیب جدی زد. امیدواریم که گذشته جبران شود و مطالبات مردم در کنترل تورم و جلوگیری از بیثباتی بازار ارز و سکه، کنترل واردات و صادرات کالاهای اساسی، نوسازی بافتهای فرسوده، تأمین مسکن برای جوانان، رونق کسبوکار و ایجاد اشتغال، سریعاً عملیاتی شود.
توان اقتصادی کشور بالاتر از این چیزی است که الآن نشان داده میشود. مدیریت صحیح است که این را به کار میاندازد. مدیریت جهادی و انقلابی، مدیریت فعال، نه منفعل، برنامه دار و برنامهریز باید وارد عرصه شوند و انشاءالله از آثارش همه کشور بهره ببرند.
یکی از اتفاقات خوبی که این چند روز افتاد رزمایش مشترک ارتش و سپاه با عنوان «مدافعان آسمان ولایت ۹۷» با رمز یا خاتمالانبیاء که در منطقه گسترده از شمال، مرکز و غرب کشور و در مساحتی به وسعت تقریباً نیم میلیون کیلومترمربع آغازشده است. ارتش و سپاه سلاحهای جدید توپ و موشک و سامانههای دفاعی و جنگ الکترونیک خودشان و سرعت عمل و توان تاکتیکی و دقت در بهکارگیری سلاحهای خود را آزمایش میکنند.
پیامهای روشنی را برای دوستان و دشمنان منطقهای و جهانی دارد؛ که در ۴۰ سالگی انقلاب و با همه تحریمها با تکیهبر توان و ظرفیت جوانان عالم و بصیر خودمان توانستیم بسازیم و آمادگی مقابله با تهدیدات دشمن را در خود تقویت کنیم. به همه دلاور مردان ارتش و سپاه خدا قوت و خسته نباشید عرض کرده، موفقیت بیشازپیش آنان را از خدای تعالی مسئلت مینماییم.
سالگشت ارتحال عالم ربانی، فیلسوف متأله و فقیه اهلبیت، علامه طباطبائی صاحب تفسیر قیم المیزان مجاهد و مدافع حریم قرآن و اهلبیت -علیهمالسلام- به دفاع علمی و تحقیقی. شخصیت بزرگوار معاصر ما که درباره شخص ایشان کمتر گفته میشود این عالم فرهیخته بزرگواری که امروز هرکسی در هر موضوعی از موضوعات اسلامی بخواهد تحقیق کند ناچار است یکبار المیزان را نگاه کند تا ببیند مرحوم علامه درباره آن چیزی گفته است یا نگفته است.
تفسیر المیزان که ۲۰ جلد است و ۲۰ سال طول کشید تا این بزرگوار این تفسیر را نوشت با زحمت فراوان و در بخشهای مختلف و مباحث مختلف و عمیق نوشتهشده کأن برای امروز است. کسانی که به بحثهای المیزان مراجعه میکنند بااینکه کتاب مربوط به سالیان قبل است انگار برای امروز نوشتهشده است.
علامه بسیار شخصیت زاهدی داشت. در سن ۷۰ و چندسالگی درحالیکه کتابهایش روی یک گاری و وسایل زندگیاش روی گاری دیگری بود در کوچههای قم دنبال خانه اجارهای میگشت. این عالم بزرگوار در آن قله علمی در همان زمان المیزان نوشته بود و عرضه کرده بود اما خانه مسکونی نداشت؛ که بعدها داماد خودش به خاطر زمینی که در تبریز داشتند توانستند برای ایشان خانه تهیه کنند. درجات ایشان عالی است با اجداد بزرگوارش محشور باشد انشاءالله.
و شهادت سردار حسن تهرانی مقدم که به گردن صنعت موشکی کشور حق بزرگی دارند دانشمند متعهدی که جهادی و انقلابی در عرصه علم وارد شد و منشأ برکات فراوان گردید را گرامی میداریم.
روز کتاب و کتابخوانی و کتابدار را به همه کتابخوانان و کتاب دوستان و اهل کتاب و کتابداران عزیز تبریک میگوییم و آرزو میکنیم روزی را که سرانه کتابخوانی در کشور از این مقداری که هست بیشتر شود. انشاءالله. قطعاً از سخنان مدیرکل محترم که راجع به کتاب و کتابخانه و کتابخوانی صحبت کردند بهره بردید من دیگر تصدیع نمیدهم.